Cà Mau: Chủ động phòng ngừa nguy cơ cháy rừng từ sớm, từ xa

Ngay từ đầu mùa khô, Ban Chỉ đạo các cấp, các ngành trên địa bàn tỉnh đã triển khai đồng bộ các giải pháp phòng cháy chữa cháy rừng (PCCCR) theo phương châm “4 tại chỗ” (lực lượng tại chỗ, phương tiện tại chỗ, hậu cần tại chỗ và chỉ huy tại chỗ) và “5 sẵn sàng” (lực lượng, phương tiện, hậu cần, chỉ huy và thông tin).

Song song đó, đẩy mạnh công tác tuyên truyền huy động sự vào cuộc tích cực của người dân trong công tác bảo vệ rừng. Tăng cường công tác tuần tra, kiểm soát, chủ động thực hiện các biện pháp phòng ngừa nguy cơ cháy rừng từ sớm, từ xa không để bị động bất ngờ trong các tình huống.

Mùa khô năm 2024 – 2025, toàn tỉnh có 45.679 ha rừng có nguy cơ cháy cao, tập trung chủ yếu tại: Vườn quốc gia U Minh Hạ và rừng cụm đảo Hòn Khoai, Hòn Chuối. Tổng diện tích khô hạn có khả năng xảy ra cháy trên địa bàn tỉnh khoảng 17.548/45.679 ha. Trong đó, cấp III (cấp cao) 16.711 ha; cấp IV (cấp nguy hiểm) 837 ha. Các khu vực có nguy cơ cháy cao gồm Vườn quốc gia U Minh Hạ, Công ty Trách nhiệm hữu hạn một thành viên lâm nghiệp U Minh Hạ, Sở Chỉ huy thời chiến, UBND xã Khánh Bình Tây Bắc…

Xác định công tác PCCCR là nhiệm vụ trọng tâm, tỉnh tập trung quyết liệt công tác PCCCR theo phương châm “Phòng ngừa là chính, chủ động phát hiện, chữa cháy khẩn trương, kịp thời, triệt để”. Mục tiêu là kiểm soát nguy cơ cháy, hạn chế tối đa thiệt hại, bảo vệ hệ sinh thái rừng Vườn quốc gia U Minh Hạ và rừng cụm đảo – những “lá phổi xanh” quan trọng của tỉnh.

Tại vườn quốc gia U Minh Hạ, nhất là khu rừng than bùn – nơi có nguy cơ cháy cao, tỉnh chỉ đạo chặt chẽ việc phối hợp giữa các lực lượng chữa cháy. Công tác PCCCR được thực hiện theo nguyên tắc “4 tại chỗ” và “5 sẵn sàng”. Trong mọi tình huống, nguyên tắc “an toàn trên hết” luôn được đảm bảo, ưu tiên cứu người, bảo vệ tài sản, công trình và thiết bị chữa cháy. Tính đến ngày 11/3/2025, dự báo cấp cháy rừng trên toàn lâm phần vườn quốc gia U Minh Hạ: Cấp II là 4763,17ha; cấp III là 1.074,9 ha. Mực nước trung bình dưới các tuyến kênh trên toàn lâm phần còn lại 246cm.

Ngay từ đầu mùa khô, vườn quốc gia U Minh Hạ phối hợp với kiểm lâm 2 huyện U Minh, Trần Văn Thời và chính quyền địa phương tổ chức nhiều cuộc họp dân cư các ấp vùng đệm để triển khai kế hoạch phối hợp và ký cam kết với các hộ dân trong việc bảo vệ, PCCCR. Đơn vị đã chủ động phối hợp với các đơn vị chủ rừng, địa phương đắp các đập, mương rãnh thoát nước, kiểm tra, gia cố các bửng cống lớn, nhỏ, đảm bảo giữ nước tốt phục vụ cho công tác PCCCR. Đến nay, đã hoàn thành việc dọn các tuyến giao thông đường bộ, tuyến đường đất đen và các tuyến kênh, đảm bảo lưu thông, thông suốt. Đơn vị chủ động bố trí các điểm đội, chốt trực PCCCR trên toàn khu vực lâm phần vườn quốc gia U Minh Hạ và bố trí và đưa phương tiện chữa cháy xuống từng địa bàn. Tổ chức lực lượng trực chòi quan sát lửa rừng trên toàn lâm phần. Thành lập các tổ thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, tuần tra luồn rừng trên toàn lâm phần, đảm bảo ứng phó kịp thời khi có tình huống xấu xảy ra.

Ông Trần Công Hoằng - Giám đốc Vườn quốc gia U Minh Hạ thông tin: “Mùa khô năm 2024 - 2025 được nhận định không gay gắt như mùa khô năm 2023 - 2024. Hiện tại, trên lâm phần đơn vị quản lý một số khu vực vẫn còn nước. Mặc dù, tình hình thời tiết ổn hơn so với cùng kỳ năm trước nhưng không vì thế mà đơn vị chủ quan với công tác phòng chống cháy rừng. Đơn vị duy trì lực lượng các đội, chốt trực tại chỗ 24/24; chỉ đạo các đội quản lý bảo vệ rừng, tổ phản ứng nhanh tổ chức tuần tra, kiểm tra thường xuyên các khu vực trọng điểm có nguy cơ cháy cao. Tổ chức trực chòi quan sát lửa rừng canh phòng nghiêm ngặt và trong tư thế sẵn sàng ứng phó kịp thời khi cháy rừng xảy ra. Phối hợp với công an các xã rà soát theo dõi, kiểm tra hành chính các đối tượng vi phạm vào rừng trên 06 ấp vùng đệm, nhằm để có biện pháp ngăn chặn kịp thời từ sớm, từ xa”.

Giám đốc Công ty Trách nhiệm Hữu hạn Một thành viên Lâm nghiệp U Minh Hạ, Trần Ngọc Thảo cho biết: “Phía công ty đã chủ động chuẩn bị đầy đủ các phương án, bố trí lực lượng ứng trực PCCR trong mùa khô. Phối hợp với các đơn vị thực hiện tốt công tác diễn tập, ứng phó với các tình huống có thể xảy ra, quyết tâm giữ rừng an toàn trong mùa khô”.

Hiện tỉnh Cà Mau đang đẩy mạnh đầu tư hoàn thiện hệ thống cơ sở hạ tầng, nâng cấp máy móc, trang thiết bị chuyên dụng, sẵn sàng đối phó với các tình huống phức tạp. Các chủ rừng cũng được yêu cầu rà soát, điều chỉnh và thực hiện nghiêm túc phương án PCCCR trên diện tích rừng được giao quản lý, đảm bảo sự chủ động cao nhất trong mùa khô. Địa phương và các chủ rừng phối hợp chặt chẽ với lực lượng kiểm lâm, duy trì ứng trực 24/24, kiểm soát chặt mọi hoạt động ra vào rừng và sử dụng lửa khu vực xung quanh. Bất kỳ hành vi vi phạm nào gây nguy cơ cháy rừng sẽ bị xử lý nghiêm khắc theo quy định của pháp luật.

Chi Cục trưởng Chi cục Kiểm lâm tỉnh Lê Văn Hải thông tin: “Thời gian qua, công tác tuyên truyền được thực hiện thường xuyên liên tục bằng nhiều hình thức, nội dung thiết thực đảm bảo phù hợp với tình hình thực tế để người dân nâng cao nhận thức về những chủ trương, chính sách pháp luật có liên quan đến lĩnh vực quản lý bảo vệ rừng, PCCR. Chủ rừng, chính quyền địa phương đã tổ chức họp dân triển khai công tác PCCCR và tổ chức ký cam kết đối với hộ gia đình, cá nhân và cộng động dân cư trên toàn lâm phần trên 5480 hộ gia đình. Kể từ đầu tháng 1/2025, Chi cục Kiểm lâm phối hợp với lực lượng Cảnh sát phòng cháy chữa cháy, Ban Chỉ đạo các huyện như U Minh, Trần Văn Thời kiểm tra tiến độ thực hiện các phương án PCCCR đảm bảo theo tiến độ đề ra với phương châm phòng là chính. Đã thành lập các tổ, đội với khoảng 65 tổ, với 470 thành viên thường xuyên túc trực cao điểm mùa khô”.

Lãnh đạo tỉnh cùng các cấp, các ngành địa phương luôn quan tâm, động viên và tạo điều kiện thuận lợi để lực lượng bảo vệ rừng hoàn thành tốt nhiệm vụ, nhất là trong mùa khô – thời điểm nguy cơ cháy rừng gia tăng. Bên cạnh việc hỗ trợ trang thiết bị, nâng cao năng lực giám sát và phòng cháy chữa cháy rừng, chính quyền địa phương còn chú trọng đến đời sống, tinh thần của lực lượng làm nhiệm vụ, giúp lực lượng yên tâm công tác.

Song song đó, tỉnh tích cực huy động sự chung tay của cả hệ thống chính trị và nhân dân, nâng cao nhận thức cộng đồng về tầm quan trọng của rừng đối với môi trường, sinh thái và đời sống. Thông qua công tác tuyên truyền, vận động nhằm khơi dậy tinh thần, trách nhiệm, để công tác bảo vệ rừng không chỉ là nhiệm vụ của riêng lực lượng chức năng mà còn trở thành ý thức chung của toàn xã hội. Tin tưởng rằng, khi chính quyền, người dân và các tổ chức cùng đồng lòng, rừng sẽ được bảo vệ, góp phần giữ vững hệ sinh thái, phát triển bền vững tài nguyên thiên nhiên của địa phương và giữ gìn môi trường xanh cho thế hệ mai sau.

Trúc Đào