Xử trí hóc dị vật đường thở ở trẻ em

Theo BS.CKI Đoàn Thị Thanh Hồng, khoa hô hấp 1, Bệnh viện Nhị Đồng 2 cho biết, các dị vật thường gặp khiến dễ bị hóc là các loại hạt (hạt dưa, hạt hướng dương, hạt điều,…) hay một số loại thực phẩm khác hoặc các mảnh đồ chơi nhỏ. Khi trẻ bị hóc dị vật sẽ có những biểu hiện sau:

Trẻ có những cơn ho sặc sụa dữ dội, khó thở. Một số trẻ có biểu hiện hoảng loạn hoặc ra dấu hiệu bị nghẹn ở cổ đối với trẻ lớn; nếu dị vật gây tắc nghẽn hoàn toàn đường thở, trẻ sẽ có biểu hiện suy hô hấp, tím tái, ngưng tim.

Hầu hết các trường hợp bệnh nhi khi đưa đến bệnh viện đều được cứu chữa thành công. Tuy nhiên, việc xử trí ngay khi phát hiện trẻ bị hóc dị vật rất cần được phụ huynh quan tâm. Để thực hiện đúng các bước ban đầu, hạn chế thao tác sai có thể gây nguy hiểm tính mạng và nhanh chóng đưa trẻ đến bệnh viện.

BS.CKI Đoàn Thị Thanh Hồng lưu ý phụ huynh cần bình tĩnh, thực hiện các thủ thuật dựa trên các nhóm tuổi sau:

Vỗ lưng, ấn ngực (đối với trẻ dưới 2 tuổi)

Đặt trẻ nằm sấp đầu thấp trên cánh tay trái, giữ chặt đầu và cổ trước bằng bàn tay trái. Dùng ngón trỏ và ngón giữa trái đẩy cằm trẻ lên cho cổ trẻ ưỡn tránh gập đường thở. Sau đó dùng gót bàn tay phải vỗ 5 cái thật mạnh vào lưng trẻ (ở khoảng giữa hai bả vai).

Nếu thấy trẻ còn khó thở, tím tái lật ngửa trẻ sang tay phải và dùng hai ngón tay trái ấn mạnh ở vùng 1/2 xương ức 5 cái; tiếp tục luân phiên vỗ lưng và ấn ngực cho đến khi dị vật rơi khỏi đường thở hoặc thấy trẻ khóc được.

Thủ thuật Heimlich (đối với trẻ trên 2 tuổi)

Tư thế ngồi hoặc đứng phía sau người trẻ sao cho thuận tiện vòng hai tay qua người trẻ, bàn tay trái tạo thành nắm đấm, đặt ngay thượng vị, dưới mũi ức phía trước ngực và bàn tay phải ôm lấy nắm đấm, ấn mạnh từ trước ra sau và từ dưới lên trên cho đến khi dị vật ra ngoài.

Sau khi thực hiện các thao tác này phụ huynh vẫn nên đưa trẻ đến bệnh viện để bác sĩ thăm khám dù trẻ đã nôn ra dị vật. Bên cạnh đó, bác sĩ cũng khuyến cáo gia đình không nên để trẻ đùa giỡn, quấy khóc trong lúc ăn hoặc cho ăn các loại hạt, đồ chơi có kích thước nhỏ. Tránh tình trạng trẻ cho vào miệng và gặp phải sự cố đáng tiếc tương tự.

Nguyễn Tâm