Tầm soát sức khỏe về bệnh tim mạch - thận tại chương trình Ngày Thận thế giới

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), bệnh thận mạn là một bệnh không lây nhiễm thường gây ra bởi đái tháo đường và tăng huyết áp, đồng thời là một vấn đề sức khỏe cộng đồng nghiêm trọng. Bệnh thận mạn đã gây ra 4,6% tử vong trên toàn cầu và là nguyên nhân tử vong đứng hàng thứ 12 vào năm 2017.

Tại Việt Nam có hơn 8,7 triệu người trưởng thành mắc bệnh thận mạn, chiếm 12,8% dân số. Nước ta hiện có hơn 400 đơn vị chạy thận nhân tạo và cung cấp dịch vụ lọc máu cho khoảng 30.000 bệnh nhân mắc bệnh thận giai đoạn cuối mỗi năm, tuy nhiên mới chỉ đáp ứng được 30% nhu cầu của bệnh nhân cần lọc máu trên cả nước.

Không chỉ thế, chi phí kinh tế y tế liên quan đến điều trị bệnh thận mạn có thể lên đến hàng tỉ đô la Mỹ mỗi năm, chiếm 2,4% – 7,5% chi tiêu y tế hàng năm của quốc gia, trong đó chi phí chi trả cho chạy thận nhân tạo đặc biệt tăng cao. Vì vậy, việc chẩn đoán và điều trị sớm bệnh thận mạn, cũng như làm chậm quá trình suy giảm chức năng thận, điều trị thay thế thận sẽ đem đến đến những lợi ích đáng kể và lâu dài về kinh tế, đồng thời làm giảm gánh nặng cho ngành y tế.

Theo TS.BS Hà Anh Đức - Chánh Văn phòng Bộ Y tế, Chủ tịch Hội Thầy thuốc trẻ Việt Nam: "Trong các bệnh không lây nhiễm, bệnh thận mạn là một bệnh lý tiến triển, có tỷ suất mắc cao, chưa được chẩn đoán kịp thời và quan tâm đúng mức. Đây là gánh nặng cho bệnh nhân, gia đình và xã hội cũng như cho nền y tế quốc gia. Tuy nhiên, tỷ lệ bỏ sót chẩn đoán bệnh thận mạn hiện nay còn rất cao, đặc biệt ở giai đoạn sớm do các triệu chứng của bệnh không điển hình, chỉ có khoảng 4,5 - 15,5% bệnh nhân bệnh thận mạn giai đoạn 3 được chẩn đoán. Trong đó, tỷ lệ bỏ sót chẩn đoán trên một số đối tượng có nguy cơ cao mắc bệnh thận mạn như tăng huyết áp, đái tháo đường hiện vẫn còn cao".

Chương trình chăm sóc sức khỏe tim mạch - thận - chuyển hóa "CAREME" của Hội Thầy thuốc trẻ Việt Nam nhằm mục tiêu củng cố và làm bền vững hệ sinh thái chăm sóc sức khỏe tim mạch – thận – chuyển hóa thông qua những giải pháp phát hiện bệnh sớm, cải thiện chuẩn chất lượng trong quản lý bệnh, giúp cải thiện kết quả lâm sàng và giảm gánh nặng y tế tại Việt Nam.

Chương trình hỗ trợ nền tảng sàng lọc và tổ chức khám bệnh, sàng lọc bệnh cho 1.000 người dân có nguy cơ bệnh lý về tim mạch và thận mạn tính. Đồng thời, hỗ trợ cài phần mềm chăm sóc sức khỏe, kiểm soát bệnh mạn tính cho hàng trăm người dân. Dự kiến trong năm 2024, hàng trăm nghìn người dân sẽ được sàng lọc qua nền tảng ứng dụng AI và hơn 20.000 người bệnh sẽ được tư vấn thực hiện xét nghiệm eGFR/ACR, đánh giá bệnh thận mạn.

Ông Fairlie Shane Francis - Trưởng điều phối viên truyền thông WHO tại Việt Nam cho biết, tại cuộc họp đại hội đồng y tế thế giới đã chỉ ra ít nhất 140 quốc gia công nhận sức khỏe là quyền con người trong hiến pháp của họ. Tuy nhiên, các quốc gia vẫn chưa thông qua và đưa vào thực thi luật để đảm bảo người dân của họ được quyền tiếp cận các dịch vụ y tế. Điều này củng cố thực tế là ít nhất 4,5 tỷ người - hơn một nửa dân số thế giới - không được cung cấp đầy đủ các dịch vụ y tế thiết yếu vào năm 2021.

Để giải quyết những thách thức này, chủ đề của Ngày Sức khỏe thế giới 2024 được lựa chọn là "Sức khỏe của tôi, quyền của tôi" để bảo vệ quyền của mọi người, ở mọi nơi được tiếp cận các dịch vụ y tế, giáo dục và thông tin có chất lượng. Việc ứng dụng công nghệ cao cùng sự tham gia của nhiều tổ chức sẽ củng cố thêm quyền và điều kiện tiếp cận dịch vụ chăm sóc sức khỏe của người dân.

Các chương trình của Hội Thầy thuốc trẻ Việt Nam tập trung vào huy động rộng rãi sự tham gia của cộng đồng, các đơn vị chuyên môn, tổ chức để cùng nâng cao năng lực chẩn đoán, cải thiện chất lượng điều trị, chăm sóc, quản lý bệnh không lây nhiễm mạn tính thông qua việc triển khai các công cụ kỹ thuật số. Hướng tới một nền y tế bền vững, vì Việt Nam và thế giới khỏe mạnh.

Ngọc Nguyễn