Hưởng ứng Ngày Thế giới không thuốc lá 2025: “Vạch trần sự hấp dẫn giả tạo”

Với chủ đề “Vạch trần sự hấp dẫn giả tạo”, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) kêu gọi cộng đồng quốc tế phơi bày các chiêu trò quảng cáo sai sự thật của các tập đoàn thuốc lá. Theo WHO, những chiến dịch tiếp thị đánh lừa người tiêu dùng, đặc biệt là thanh thiếu niên, đang góp phần làm gia tăng tỷ lệ sử dụng thuốc lá, kể cả các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới vốn tiềm ẩn nhiều nguy cơ nghiện và ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe.

Thuốc lá hiện là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong trên toàn cầu, với hơn 8 triệu người chết mỗi năm, trong đó có khoảng 1,3 triệu người tử vong do hút thuốc thụ động. Ước tính có khoảng 37 triệu thanh thiếu niên (từ 13–15 tuổi) trên thế giới đang sử dụng thuốc lá. Ở nhiều quốc gia, tỷ lệ thanh thiếu niên sử dụng thuốc lá điện tử đã vượt mức sử dụng ở người trưởng thành, cho thấy sự ảnh hưởng mạnh mẽ từ quảng cáo và truyền thông kỹ thuật số.

Tại Việt Nam, WHO ước tính mỗi năm có hơn 100.000 ca tử vong do các bệnh liên quan đến sử dụng thuốc lá, trong đó có tới 18.800 ca do hút thuốc thụ động. Không chỉ gây gánh nặng bệnh tật và tử vong sớm, thuốc lá còn tạo ra thiệt hại kinh tế lớn, lên tới 108 nghìn tỷ đồng mỗi năm, tương đương 1,14% GDP, cao gấp 5 lần số thu từ thuế thuốc lá.

WHO cảnh báo: Thuốc lá điện tử và các sản phẩm mới đang mở đường cho tình trạng nghiện nicotin và các hóa chất tổng hợp trong giới trẻ. Nếu không kiểm soát chặt chẽ, những sản phẩm này có thể tạo nên một “thế hệ nghiện mới” với hậu quả lâu dài về sức khỏe, kinh tế và xã hội.

Để hưởng ứng Ngày Thế giới không thuốc lá năm nay, ngày 25/4, Bộ Y tế đã có công văn gửi UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đề nghị phối hợp tổ chức các hoạt động truyền thông và tăng cường thực thi **Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá**. Nội dung bao gồm:

Chỉ đạo các sở, ngành, đơn vị truyền thông tuyên truyền sâu rộng về tác hại của thuốc lá và thuốc lá thế hệ mới.

Đưa mục tiêu giảm tỷ lệ hút thuốc lá vào chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

Tổ chức thanh tra, kiểm tra việc cấm hút thuốc tại nơi làm việc, trường học, bệnh viện, nhà hàng, khách sạn…

Xử lý nghiêm các hành vi vi phạm theo Nghị quyết 173/2024/QH15 của Quốc hội, đặc biệt là đối với thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng.

Lồng ghép nội dung phòng chống tác hại thuốc lá trong các hoạt động hội nghị, hội thảo, chương trình giáo dục.

Thông điệp của WHO nhấn mạnh: “Ngày Thế giới không thuốc lá không chỉ là một chiến dịch truyền thông, mà còn là lời cảnh tỉnh mạnh mẽ đến các chính phủ, cộng đồng và giới trẻ – để cùng hành động, nói không với thuốc lá và bảo vệ sức khỏe thế hệ tương lai”.

Đức Tường