Đại biểu cảnh báo nguy cơ lạm thu dưới danh nghĩa tự nguyện sau miễn học phí

Kiến nghị kiểm soát khoản thu tự nguyện

Sáng 16.6, Quốc hội thảo luận ở hội trường về Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về miễn, hỗ trợ học phí đối với trẻ em mầm non, học sinh phổ thông, người học chương trình giáo dục phổ thông tại các cơ sở giáo dục trong hệ thống giáo dục quốc dân.

Đại biểu Quốc hội Trịnh Thị Tú Anh (đoàn Lâm Đồng) bày tỏ sự nhất trí và ủng hộ mạnh mẽ với chủ trương miễn học phí cho học sinh mầm non và học sinh phổ thông, người học trong chương trình giáo dục phổ thông trong hệ thống giáo dục quốc dân.

Đây là một chủ trương mang ý nghĩa nhân văn rất sâu sắc của Đảng và Nhà nước ta, thể hiện bước tiến lớn của Việt Nam trong việc xây dựng nền giáo dục công bằng, nhân văn và bền vững.

Tuy nhiên, đại biểu bày tỏ quan ngại việc áp lực tài chính đè nặng có làm giảm các khoản chi cho hoạt động chuyên môn, cơ sở vật chất, trang thiết bị hay thậm chí ảnh hưởng đến chế độ đãi ngộ cho giáo viên hay không. Hơn nữa sự thiếu hụt đầu tư cho hạ tầng còn tạo ra khoảng cách chất lượng giữa các vùng, miền, đặc biệt giữa khu vực thành thị và khu vực nông thôn,...

"Tôi cũng lo ngại nguy cơ phát sinh các khoản thu tự nguyện, không đúng quy định khi có 1 khoản thu chính thức bị loại bỏ, có thể xuất hiện các hình thức thu khác để bù đắp cho các thiếu hụt tài chính thông qua các loại quỹ tự nguyện hoặc các khoản đóng góp không minh bạch. Điều này không chỉ gây ra những bức xúc trong phụ huynh mà còn làm mất đi ý nghĩa tốt đẹp của chính sách miễn học phí" - đại biểu Trịnh Thị Tú Anh nói.

Để chủ trương miễn học phí thực sự phát huy hiệu quả tối đa, đại biểu kiến nghị xây dựng lộ trình tăng chi ngân sách cho giáo dục một cách rõ ràng và minh bạch.

"Cần xây dựng quy định rõ ràng, minh bạch về các khoản thu ngoài học phí nếu có, kiểm soát chặt chẽ các khoản thu tự nguyện, nghiêm cấm mọi hình thức lạm thu dưới danh nghĩa tự nguyện, áp dụng nguyên tắc công khai, minh bạch trong mọi hoạt động thu, chi của nhà trường để phụ huynh và xã hội có thể giám sát là điều hết sức cần thiết" - đại biểu nói.

Cần triển khai quyết liệt, nhanh chóng chính sách miễn học phí

Đóng góp ý kiến vào Dự thảo, đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Yến (Đoàn Bà Rịa - Vũng Tàu) nhìn nhận, việc miễn học phí là bước tiến phù hợp với thực tiễn và đảm bảo tính công bằng trong tiếp cận giáo dục.

Việc quy định mức hỗ trợ học phí tại các cơ sở ngoài công lập sẽ do Hội đồng nhân dân cấp tỉnh quyết định theo khung học phí do Chính phủ ban hành là hợp lý.

Tuy nhiên, để nghị quyết triển khai đồng bộ ngay từ đầu năm học 2025-2026 này thời gian chỉ còn hơn 2 tháng, do đó, đại biểu đề nghị bộ, ngành chức năng sớm tham mưu Chính phủ ban hành khung học phí để các địa phương có cơ sở thực hiện kịp thời, không để chính sách nhân văn này bị chậm trễ trong áp dụng.

Phát biểu giải trình ý kiến đại biểu Quốc hội tại phiên thảo luận, Bộ trưởng Bộ GDĐT Nguyễn Kim Sơn cho biết, nhu cầu kinh phí ngân sách nhà nước phải chi trả để thực hiện chủ trương hỗ trợ học phí đối với trẻ em mầm non, học sinh phổ thông, người học chương trình giáo dục phổ thông tại các cơ sở giáo dục trong hệ thống giáo dục quốc dân là khoảng 30.000 tỉ đồng.

"Trong quá trình hoàn thiện, chúng tôi sẽ trao đổi thêm với Bộ Tài chính để làm sao Nghị định ban hành khả thi, phù hợp với tình hình từng địa phương" - Bộ trưởng nói.

Để triển khai kịp thời cho năm học mới, Bộ đang tích cực xây dựng nghị định để thay thế và dự kiến tháng 6 có thể hoàn tất để có thể ban hành sau khi nghị quyết của Quốc hội được thông qua, có hiệu lực.

Theo Lao Động