Cải thiện tình trạng dinh dưỡng học đường
Bữa ăn học đường có thể là bữa sáng, bữa trưa, bữa chiều và các bữa phụ (bữa xế) vào giữa sáng hoặc giữa chiều. Số lượng các bữa ăn học đường thay đổi tùy theo loại hình tổ chức bán trú, nội trú và cấp học.
Bữa ăn học đường cần đủ 4 nhóm thực phẩm
Chế độ ăn hàng ngày của trẻ cần đảm bảo đủ 4 nhóm thực phẩm chính gồm chất đạm, chất béo, đường bột, vitamin và khoáng chất. Tuy nhiên mỗi lứa tuổi, giới tính và hoạt động thể lực lại cần sự điều chỉnh nhu cầu cho phù hợp.
Chất đạm (protein) đóng vai trò quan trọng trong chế độ dinh dưỡng cho trẻ, vì protein tham gia vào thành phần cấu tạo nên tế bào là thành phần quan trọng của các hoóc-môn, các enzyme, tham gia vào sản xuất kháng thể.
Protein cũng tham gia vào hoạt động chuyển hóa, duy trì cân bằng dịch thể. Ngoài ra, protein còn có vai trò quan trọng trong vận chuyển các chất dinh dưỡng qua thành ruột vào máu và từ máu đến các mô của cơ thể và qua màng tế bào. Protein có nhiều trong thịt, cá, sữa, trứng, đậu đỗ, lạc,… Nhu cầu protein thay đổi tùy thuộc vào lứa tuổi, trọng lượng, giới tính của trẻ. Năng lượng do protein cung cấp từ 13 - 20% nhu cầu năng lượng của cơ thể.
Chất béo (lipid) đóng vai trò quan trọng trong cấu trúc màng tế bào và dự trữ trong các mô như nguồn dự trữ năng lượng của cơ thể. Lipid là dung môi để hòa tan các vitamin tan trong chất béo; mặt khác, lipid cũng là thành phần cung cấp năng lượng quan trọng trong khẩu phần. Nguồn cung cấp lipid là mỡ, dầu và các loại hạt như lạc, vừng, hạt điều,…
Glucid (chất đường bột) cung cấp năng lượng cho cơ thể. Ngoài vai trò sinh năng lượng, glucid có vai trò tạo hình, nguồn cung cấp glucid chủ yếu cho khẩu phần là từ gạo, bún, miến, khoai, củ,…
Khuyến nghị tỉ lệ các nhóm chất trong bữa ăn
Đối với trẻ nhà trẻ (trẻ dưới 36 tháng): Chất đạm (protein) cung cấp khoảng 13% - 20% năng lượng khẩu phần; chất béo (lipit) cung cấp khoảng 30% - 40% năng lượng khẩu phần; chất bột (gluxit) cung cấp khoảng 47% - 50% năng lượng khẩu phần.
Đối với trẻ mẫu giáo (từ 36 – 72 tháng): Chất đạm (protein) cung cấp khoảng 13% - 20% năng lượng khẩu phần; chất béo (lipit) cung cấp khoảng 25% - 35% năng lượng khẩu phần; chất bột (gluxit) cung cấp khoảng 52% - 60% năng lượng khẩu phần.
Đối với học sinh tiểu học (từ 6 đến 11 tuổi): Chất đạm (protein) cung cấp khoảng 13% - 20% năng lượng khẩu phần; chất béo (lipit) cung cấp khoảng 20% - 30% năng lượng khẩu phần; chất bột (gluxit) cung cấp khoảng 55% - 65% năng lượng khẩu phần.
Ngoài năng lượng, chất đạm, chất béo và chất bột đường, cần đảm bảo cung cấp đủ các vi chất dinh dưỡng quan trọng như canxi, sắt, kẽm, vitamin A, vitamin nhóm B, vitamin C, vitamin D, vitamin E và chất xơ.
Một số điều cần lưu ý trong xây dựng bữa ăn học đường
Bảo đảm xây dựng thực đơn bữa ăn khoa học, cân đối, hợp lý. Thực đơn bữa ăn học đường cần đa dạng thực phẩm. Chế biến gồm có món xào, món mặn, món canh, món tráng miệng. Nên đạt tối thiểu trên 10 loại thực phẩm khác nhau, có ít nhất 5 trong 8 nhóm thực phẩm theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới gồm: Nhóm thực phẩm giàu chất đạm (thịt, cá, thủy sản, trứng, đậu đỗ...), chất béo (dầu ăn, mỡ), chất bột đường (cơm, mì, phở, bún...), rau, trái cây, sữa. Trong đó, nhóm chất béo là bắt buộc
Sử dụng nguyên liệu thực phẩm sẵn có ở địa phương và chế biến phù hợp với khẩu vị của học sinh. Thực đơn cần có sữa tươi và các chế phẩm từ sữa bảo đảm theo quy định, có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng. Thực đơn hạn chế sử dụng đường và muối. Lượng đường không quá 15g/học sinh/ngày. Muối không quá 4g/ngày đối với học sinh tiểu học; không quá 3g/ngày đối với trẻ dưới 5 tuổi; không nên cho gia vị, muối vào thực đơn của trẻ dưới 1 tuổi; nên sử dụng muối I-ốt trong chế biến thức ăn.
Theo Viện Dinh dưỡng quốc gia (Bộ Y tế)
- Sản phẩm vì sức khỏe
-
Quảng Nam: Tăng cường công tác phòng, chống tai nạn đuối nước cho trẻ em
Để tăng cường thực hiện các giải pháp phòng, chống tai nạn đuối nước cho trẻ em; đặc biệt trong dịp nghỉ hè, cao điểm nắng nóng, mùa mưa lũ, UBND tỉnh ban hành công văn yêu cầu các sở, ngành, địa phương triển khai một số nhiệm vụ trọng tâm.May 20 at 4:40 pm -
Cách giúp tăng cường tuần hoàn máu và tăng tuổi thọ
Lưu lượng máu tốt trong cơ thể là điều cần thiết cho chức năng cơ thể tổng thể và hệ thống miễn dịch mạnh mẽ. Tuần hoàn máu đầy đủ là điều cần thiết để duy trì cơ thể khỏe mạnh và tăng tuổi thọ.May 19 at 1:01 pm -
Cà Mau: Truyền thông an toàn thực phẩm - Phòng ngừa ngộ độc rượu
Vừa qua, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Cà Mau tổ chức lớp truyền thông về an toàn thực phẩm, phòng ngừa ngộ độc rượu tại xã Hồ Thị Kỷ, huyện Thới Bình.May 17 at 8:54 am -
Lợi ích từ môi trường không khói thuốc lá
Khói thuốc lá là nguyên nhân chính gây ra ô nhiễm môi trường không khí trong phạm vi nhất định như nhà ở, hàng quán, bệnh viện, nơi làm việc… chứa hơn 7.000 chất hoá học trong đó có khoảng 69 chất gây ung thư, đặc biệt nguy hiểm nhất là nicotin gây hại cho cơ thể.May 16 at 11:07 am