Bệnh viện Từ Dũ TP. HCM thực hiện can thiệp bào thai cứu sống thai nhi mắc hội chứng hiếm gặp

Sản phụ là chị H, 25 tuổi. Được biết, sau 1 năm lập gia đình chị có thai tự nhiên, khám thai lần đầu tại Bắc Giang, phát hiện song thai 7 tuần. Lúc 11 tuần khám siêu âm phát hiện 1 thai sống 11 tuần và một phôi thai 9 tuần không rõ tim thai.

Sau đó, chị H đi đến các bệnh viện chuyên khoa sản tại Hà Nội để khám và tư vấn tình trạng thai. Kết quả cho thấy 1 thai phát triển tốt còn 1 khối thai không rõ tim thai nhưng kích thước vẫn lớn lên theo thời gian. Các bác sĩ nghi ngờ đây là một biến chứng thai kỳ trong song thai 1 nhau 2 ối (thuật ngữ chuyên môn gọi là hội chứng TRAPS). Nhận thấy nguy cơ tử vong của thai, bác sĩ đã tư vấn chị H đến bệnh viện Từ Dũ để điều trị.

Ngày 23/8, từ Bắc Giang 2 vợ chồng chị H đến khoa chăm sóc trước sinh của bệnh viện Từ Dũ khám, siêu âm và tư vấn tiền sản. Kết quả cho thấy tình trạng thai chị H là song thai có chung 1 nhau và 2 túi ối, thai được 22 tuần 4 ngày, cả 2 thai bị đa ối, kèm hội chứng TRAPS (kích thước khối thai không đầu, không tim 72x121x65 mm). Các bác sĩ hội chẩn và quyết định cho chị H nhập viện để chuẩn bị phẫu thuật kẹp tắc dây rốn nuôi khối thai bất thường nhằm cứu sống thai bình thường còn lại.

Sáng 24/8, bác sĩ trưởng khoa chăm sóc trước sinh trực tiếp thực hiện ca mổ. Dưới hướng dẫn của siêu âm đưa trocar vào buồng ối của khối thai bất thường, tiến hành kẹp tắc dây rốn nuôi khối thai không đầu không tim. Sau đó phổ doppler không thấy dòng máu chảy vào khối thai bất thường nữa. Đồng thời tiến hành giảm ối được 1000ml từ buồng ối thai bất thường và lấy 30ml nước ối từ khoang ối thai bình thường để làm xét nghiệm karyotype (để xem thai bình thường còn lại có bị bất thường nhiễm sắc thể không).

Sau phẫu thuật chị H xuất hiện dấu hiệu sanh non với cơn gò liên tục. Chị được các bác sĩ điều trị giảm gò bằng thuốc tractocile (thuốc tác dụng đối vận lên thụ thể oxytocin, cắt cơn gò tử cung). Sau khi truyền được 4 lọ cơn gò tử cung thưa dần và được chuyển sang thuốc dưỡng thai dạng uống và xuất viện sau đó 2 ngày.

Chị H tiếp tục khám thai tại Bắc Giang sau đó mỗi 2 tuần, thai phát triển rất tốt. Mọi chỉ số trên siêu âm đều cho thấy thai lớn lên theo đúng với tuổi thai và khối thai bất thường thì không lớn lên nữa sau đó có xu hướng nhỏ dần.

Sáng 12/12, khi thai nhi được 38 tuần 3 ngày chị H được mổ lấy thai, hạ sinh bé trai nặng 3300 gam.

Qua trường hợp của chị H, cho thấy y học bào thai đã phát triển vượt bậc không chỉ ở các nước phát triển mà ngay tại Việt Nam, giúp cứu sống nhiều trường hợp bất thường bẩm sinh mà trước đây không có cơ hội.

TRAPS là một biến chứng hiếm gặp của song thai có chung một bánh nhau. Mặc dù nguyên nhân chính xác vẫn chưa rõ ràng, TRAPS được cho là kết quả của sự thông nối bất thường giữa các mạch máu trong bánh nhau của cả hai thai. TRAPS xảy ra ở khoảng 1 phần trăm các trường hợp song thai một bánh nhau, với tỷ lệ 1 trên 35.000 ca sinh.

Trong hội chứng TRAPS, có một thai được gọi là "thai không tim", "thai TRAP", là khối thai không có tim hoặc có tim nhưng không hoạt động và nhận máu từ thai còn lại được gọi là “thai bơm”. Bởi vì chỉ có một trái tim của thai bơm phải bơm máu cho cả hai thai, nên khiến cho thai bơm có nguy cơ bị suy tim.

Nếu TRAPS không được điều trị, thai bơm sẽ không sống sót trong 50% đến 75% trường hợp do suy tim. Khi thai không tim không thể sống và phát triển bất thường ngày càng lớn, nguy cơ đối với thai bơm sẽ tăng lên.

Ngọc Nguyễn