Hội nghị Quốc gia về y tế biển đảo lần thứ VII

Phát biểu tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn nhấn mạnh phát triển y tế biển đảo là nhiệm vụ rất cần thiết và được Chính phủ quan tâm chỉ đạo, định hướng phát triển thông qua Quyết định số 658/QĐ-TTg ngày 8/6/2023 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt chương trình phát triển y tế biển, đảo Việt Nam đến năm 2030.

Y học biển là chuyên ngành y học mới mẻ, rất rộng bao hàm từ y học dự phòng biển, y học lâm sàng biển, y học dưới nước và áp suất cao cho đến cấp cứu biển, phòng, chống thảm họa biển… Do đó, việc đầu tư nghiên cứu và phát triển hoạt động y tế biển đảo là rất cần thiết.

Y học dưới nước và cao áp là một chuyên khoa sâu của chuyên ngành y học biển. Y học dưới nước và cao áp nghiên cứu về ảnh hưởng của môi trường nước và áp suất cao đến các chức năng của cơ thể con người, nghiên cứu cơ chế sinh bệnh và cơ chế phát sinh của các tai biến xảy ra do thay đổi áp suất và các biện pháp cấp cứu, điều trị các loại bệnh lý, tai biến này. Các nghiên cứu y học dưới nước và cao áp giúp con người đưa ra các giải pháp nhằm chinh phục độ sâu ngày càng hiệu quả và an toàn hơn. Bên cạnh đó, việc ứng dụng trị liệu oxy cao áp trong lâm sàng đang phát triển rất mạnh mẽ, mở ra một hướng nghiên cứu mới về điều trị đặc hiệu cho nhiều bệnh lý trên lâm sàng.

Trên cơ sở đó, hội nghị Quốc gia về y tế biển, đảo lần thứ VII với chủ đề “Y học dưới nước và ứng dụng của oxy cao áp trong lâm sàng” được tổ chức nhằm mục đích: Giới thiệu cơ sở khoa học và ứng dụng của trị liệu oxy cao áp trong lâm sàng tại Việt Nam và các nước trên thế giới; cơ sở pháp lý và kết quả triển khai thực hiện các quy trình kỹ thuật và phác đồ điều trị bằng oxy cao áp trong lâm sàng.

Tại hội nghị, các đại biểu đã cùng nghe chia sẻ của GS.TS Nguyễn Trường Sơn - Chủ tịch Hội Y học biển và Y học cao áp Việt Nam về tổng quan phát triển chuyên ngành y học dưới nước và oxy cao áp tại Việt Nam. Y học dưới nước và cao áp ở Việt Nam được hình thành và phát triển gắn liền với việc thành lập Bệnh viện 5-8 ngày 29/6/1967 (nay là Viện Y học Hải quân) trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu, trong đó có khoa sinh lý hải quân để tập trung nghiên cứu y học dưới nước phục vụ cho công tác huấn luyện đặc công nước của quân chủng hải quân từ trước năm 1975 và ứng dụng trong điều trị các tai biến lặn từ những năm 1980. Bệnh viện được trang bị buồng cao áp từ 2 đến 4 người do Liên Xô viện trợ. Đầu những năm 1980, Trung tâm Nhiệt đới Việt Nga đã tiếp nhận một số buồng đơn (Monochamber) để điều dưỡng sức khoẻ cho cán bộ cao cấp của Đảng và Nhà nước (đặt tại Bệnh viện Trung ương Quân đội 108) và 1 cơ sở tại TP. HCM. Tuy nhiên, việc nghiên cứu ứng dụng trong lâm sàng chưa được chú ý phát triển. Đến 26/8/2012 Trung tâm Y học dưới nước và oxy cao áp của Viện Y học biển với chức năng: Nghiên cứu phát triển chuyên ngành y học dưới nước và ứng dụng điều trị của oxy cao áp trong lâm sàng; đào tạo nguồn nhân lực về y học dưới nước và cao áp lâm sàng bao gồm các chuyên ngành đặc thù.

Thực hiện nhiệm vụ Bộ Y tế giao về việc phát triển chuyên ngành y học biển nói chung và y học cao áp nói riêng, Viện Y học biển đã cử các cán bộ của Trung tâm Y học dưới nước và oxy cao áp đến nhiều tỉnh, thành đào tạo cập nhật kiến thức và giới thiệu về vài trò và ứng dụng của công nghệ oxy cao áp trong lâm sàng. Đến nay, đã có 28 tỉnh, thành triển khai trị liệu oxy cao áp ứng dụng trong lâm sàng, phục hồi chức năng, thẩm mỹ và chống lão hoá… Có khoảng 40 cơ sở y tế trong cả nước có trang bị buồng cao áp nhưng mới tập trung chủ yếu ở các cơ sở: Bệnh viện phục hồi chức năng và Bệnh viện Y học cổ truyền. Các bệnh viện đa khoa còn khá mơ hồ về công nghệ này, nên bệnh nhân còn chưa có điều kiện tiếp cận với công nghệ này nên rất thiệt thòi. Vì vậy, đã đến lúc các bệnh viện đa khoa, chuyên khoa đột quỵ, ung bướu… cần xây dựng khoa hoặc trung tâm oxy cao áp để mọi người dân được hưởng các dịch vụ kỹ thuật và công nghệ điều trị cao này.

Viện Y học biển Việt Nam đã xây dựng và Bộ Y tế ban hành Quyết định 2539/QĐ-BYT về việc ban hành tài liệu hướng dẫn quy trình kỹ thuật điều trị bằng oxy cao áp. Trong đó đã ban hành 48 chỉ định điều trị tập trung vào các nhóm bệnh: cấp cứu biển và các cấp cứu nội, ngoại khoa; nhóm các bệnh ngoại khoa; nhóm các bệnh nội khoa và các các bệnh lý thuộc các chuyên khoa khác; phục hồi chức năng; phục hồi sức khỏe và chống lão hóa; thẩm mỹ.

Các chuyên gia trong nước và quốc tế đã trao đổi, chia sẻ các kết quả nghiên cứu, cập nhật các hướng dẫn, kiến thức về y học dưới nước và ứng dụng của trị liệu oxy cao áp trong lâm sàng.

Cũng tại hội nghị, các đại biểu tham dự đã cùng thảo luận, đưa ra những định hướng để phát triển y học biển, đảo trong giai đoạn đến 2030, đúng tầm vóc, đúng quy định, bảo đảm an toàn và hiệu quả, làm cơ sở để các đơn vị triển khai trong thời gian tới.

Theo Bộ Y tế