Hàng giả, hàng nhái xảy ra nhưng không cơ quan nào chịu trách nhiệm

Từ vụ sữa giả, gạo giả, cần giữ quy định công bố hợp quy

Sáng 3.6, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về việc tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tiêu chuẩn và quy chuẩn kỹ thuật.

Chủ nhiệm Ủy ban Công tác đại biểu Nguyễn Thanh Hải đề nghị rà soát, giải trình, làm rõ thêm một số kiến nghị của đại biểu có liên quan tới các quy định quản lý nhà nước về hoạt động trong lĩnh vực tiêu chuẩn và quy chuẩn kỹ thuật.

Bà đề nghị cân nhắc, bổ sung thêm nội dung quy định rõ hơn về phân công trách nhiệm giữa Bộ Khoa học và Công nghệ với các bộ quản lý chuyên ngành, đặc biệt là trong hậu kiểm công bố kết quả đánh giá sự phù hợp và công bố sản phẩm phù hợp với tiêu chuẩn nhằm tránh trùng lặp, chồng chéo nhưng lại bỏ sót.

Chủ nhiệm Ủy ban Công tác đại biểu lấy ví dụ vừa qua việc hậu kiểm liên quan đến vấn đề thực phẩm, sữa giả, thuốc giả, thực phẩm chức năng... thì vai trò của từng bộ chuyên ngành liên quan đến lĩnh vực đó như Bộ Công Thương, Bộ Y tế nhưng vai trò của Bộ Khoa học và Công nghệ là phải kết nối.

Bởi đây là bộ, cơ quan quản lý nhà nước về tiêu chuẩn kỹ thuật. Trong đó công bố thế nào là hàng giả thì phải là phải do tiêu chuẩn kỹ thuật của Bộ Khoa học và Công nghệ.

Về công bố hợp quy, Chủ nhiệm Nguyễn Thanh Hải cho biết hiện có một số ý kiến đề nghị nên bỏ quy định công bố hợp quy.

Tuy nhiên, theo bà cần giữ lại và cần điều chỉnh nội dung về thủ tục công bố hợp quy theo hướng rà soát, cập nhật hệ thống tiêu chuẩn một cách nhanh nhất, hài hòa với quy chuẩn quốc tế. Đặc biệt, phải điện tử hóa quy trình công bố hợp quy.

Mục đích của việc này rất tốt, quan trọng nhưng bất cập hiện nay do việc tổ chức thực hiện gây phiền hà cho doanh nghiệp, chồng chéo giữa các bộ ngành quản lý, thiếu minh bạch và có thể phát sinh tiêu cực, thiếu kiểm tra sau công bố.

Những vụ việc các cơ quan chức năng đã và đang phát hiện điều tra và báo chí nêu trong thời gian gần đây như sữa giả, gạo giả, thuốc giả... cho thấy chất lượng sản phẩm hàng hóa gắn với bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, bảo vệ sức khỏe, tính mạng nhân dân cần được tiếp tục quan tâm.

Chủ nhiệm Nguyễn Thanh Hải nhấn mạnh đây là những lý do không thể bãi bỏ tiêu chuẩn hợp quy. Nên chăng cần tăng cường khâu kiểm tra, giám sát tránh phát sinh thủ tục hành chính gây phiền hà cho doanh nghiệp, hoặc tạo ra cơ hội để trục lợi, tham nhũng.

Rõ trách nhiệm về vấn đề hàng giả, hàng kém chất lượng

Phát biểu ý kiến, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn dự thảo luật đang còn trùng lắp rất nhiều, dài dòng và "tù mù". Do đó cần rà lại kỹ lưỡng từng khoản, điều, chương trong luật.

Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh vấn đề khó khăn lớn nhất hiện nay là trình tự, thủ tục kéo dài, lâu, chậm cho người dân, doanh nghiệp. Do đó cần rà soát lại, những gì thuộc thẩm quyền của Chính phủ thì giao cho Chính phủ quy định; luật chỉ đảm bảo sườn, khung chính.

Chủ tịch Quốc hội cũng dẫn chứng khi vấn đề hàng gian, hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng xảy ra thì không có cơ quan nào chịu trách nhiệm chính. Do đó, khi ban hành luật này phải rõ trách nhiệm của Quốc hội, Chính phủ, của bộ ngành có liên quan thì mới xử lý được.

Sau khi đọc tất cả các ý kiến góp ý của đại biểu, Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh phải tập trung tăng tính minh bạch, khả thi và sự tham gia của doanh nghiệp trong xây dựng và áp dụng các tiêu chuẩn, quy chuẩn.