Công nhân bị bệnh được điều trị tại bệnh xá ở một công ty trong Khu công nghiệp Tân Tạo, quận Bình Tân, TP.HCM - Ảnh: TỰ TRUNG

TS.BS Nguyễn Đình Trung - Trưởng khoa bệnh nghề nghiệp, Viện Sức khỏe nghề nghiệp và môi trường (Bộ Y tế) - đã chia sẻ với báo chí về nhu cầu thăm khám và chăm sóc sức khỏe cho 7 triệu người lao động đang làm việc tại 385 khu công nghiệp ở 61 tỉnh thành.

Ông Trung cho hay chăm sóc sức khỏe người lao động đã được quy định rất cụ thể tại Luật an toàn vệ sinh lao động.

Cụ thể, hằng năm người sử dụng lao động phải tổ chức khám sức khỏe ít nhất một lần cho người lao động; đối với người lao động làm nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm, người lao động là người khuyết tật, người lao động chưa thành niên, người lao động cao tuổi được khám sức khỏe ít nhất sáu tháng một lần.

Hiện cũng có các văn bản hướng dẫn cụ thể để người sử dụng lao động thực hiện việc chăm sóc sức khỏe cho người lao động nhưng cần được tổ chức một cách cụ thể hơn theo đặc thù công việc.

Theo ông Trung, nhu cầu thực tế về chăm sóc sức khỏe người lao động là rất lớn để phát hiện sớm các bất thường sức khỏe phát sinh trong quá trình lao động. Người lao động tại các khu công nghiệp đa số là người trẻ, làm việc theo ca kíp, không thuận tiện cho việc đi khám sức khỏe, thậm chí là không thông thuộc địa bàn để đi khám bệnh do từ nơi khác đến. Vì thế, khi có biểu hiện vấn đề sức khỏe, người lao động đa số tự điều trị theo thói quen, theo truyền miệng từ đồng nghiệp, chỉ khi bệnh nặng lên mới đến khám tại các cơ sở y tế.

Hiện các khu công nghiệp, khu kinh tế, khu chế xuất dù tập trung đông công nhân nhưng hệ thống tổ chức các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh hiện rất ít, ảnh hưởng lớn đến nhu cầu khám bệnh, chữa bệnh, chăm sóc và nâng cao sức khỏe của công nhân lao động.

Ngoài ra, các cơ sở khám sức khỏe định kỳ cho người lao động thường là từ các địa phương khác đến cung cấp dịch vụ và thay đổi theo hằng năm, người lao động sẽ khó được theo dõi liên tục vấn đề sức khỏe của mình.

Việc phát triển cơ sở khám bệnh, chữa bệnh tại nơi có đông công nhân lao động vừa đáp ứng điều kiện làm việc (có ít thời gian, đi làm sớm, về muộn) của công nhân lao động, đồng thời có khả năng giải quyết các thảm họa, sự cố y khoa (dịch bệnh, ngộ độc thực phẩm, cháy nổ...), chúng tôi thấy rằng cần có một loại hình cơ sở y tế chuyên khoa về y tế lao động có chuyên môn sâu về các bệnh tật có thể phát sinh, chăm sóc sức khỏe ban đầu, giám sát yếu tố có hại trong môi trường lao động.

Qua tham khảo các mô hình y tế tại các khu công nghiệp trên thế giới cũng như trước đây ở Việt Nam, chúng tôi thấy rằng tại các khu công nghiệp tập trung nên có trung tâm y tế khu công nghiệp với mục đích chăm sóc, bảo vệ và nâng cao sức khỏe người lao động, cung ứng các dịch vụ y tế lao động cơ bản.

Mô hình này sẽ có sự chủ động để triển khai ngay các biện pháp xử trí khi có ca bệnh truyền nhiễm nguy hiểm cho người lao động, dự phòng và phát hiện sớm các bệnh nghề nghiệp, bên cạnh đó là chăm sóc sức khỏe tinh thần cho công nhân.