Sáng 23/9, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã cho ý kiến về dự thảo kế hoạch giám sát chi tiết và đề cương các báo cáo của đoàn giám sát của Quốc hội về việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch COVID-19; việc thực hiện chính sách, pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng.

Tại phiên họp, Phó chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho biết kế hoạch giám sát tại bộ ngành, địa phương đã được tính toán kỹ. Trong đó Hà Nội và TP.HCM sẽ buộc phải đi vì là các địa phương lớn. Còn mỗi vùng sẽ cố gắng đi 2-3 tỉnh. Tối thiểu 8 tỉnh, tối đa 12 tỉnh.

"Mỗi tỉnh đi trong một ngày. Một đoàn đi 10 người, buổi sáng chia các nhóm đi làm việc với cơ sở, bộ ngành, chiều tập trung lại làm việc với lãnh đạo tỉnh. Như vậy chỉ một ngày là xong, cả đi cả về 2 ngày, không đi nhiều, còn cơ bản là làm việc trên giấy. Báo cáo chưa được thì yêu cầu báo cáo lại", ông Định nói.

Tổng thư ký Quốc hội Bùi Văn Cường đề nghị khi đi giám sát phải đi mấy đợt mới ra, còn "đi thoảng qua không hiệu quả". Do đó nên thành lập các tổ giúp việc và tránh nghe báo cáo một chiều.

Góp ý sau đó, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ chỉ rõ giám sát tối cao của Quốc hội phải để cơ quan hành pháp giải tỏa hết trách nhiệm giải trình.

"Giám sát của Quốc hội cuối cùng là giám sát tổng hợp là chính. Ở đây phải là nghiên cứu khảo sát, chứ không phải ngồi để tính từng thứ một như a, b, c, bởi chúng ta không có năng lực, chức năng. Chúng ta sử dụng công cụ khác để làm. Kiểm toán Nhà nước làm sẵn rồi thì không phải làm lại, mà chỉ phân tích, đánh giá cái gì cần làm sâu, tiếp tục làm rõ thêm", ông Huệ chỉ rõ.

Ông nêu trong huy động các nguồn lực để chống dịch, có nguồn lực trong nước và nguồn lực nước ngoài. Với nguồn lực nước ngoài, cần quan tâm nhất việc tiếp nhận mua sắm vắc xin vật tư, trang thiết bị y tế.

Ông nhấn mạnh với vấn đề kit xét nghiệm, các cơ quan chức năng đã làm rõ, vì vậy giám sát không nên tập trung vào nữa mà nên chăng tập trung vào vắc xin, trong đó cơ chế COVAC, viện trợ các thứ là bao nhiêu, thu - phân phối sử dụng như thế nào hay mua có đúng không, quản lý sử dụng...

"Tôi thấy trọng tâm phải là lĩnh vực này. Kiểm toán vừa rồi cũng chưa đi sâu vào cái này lắm nên cần sâu hơn. Cùng với nguồn nước ngoài, chúng ta còn nghiên cứu, sản xuất, chế biến, chế tạo vắc xin, các vật tư thiết bị trong nước.

Tôi biết có vắc xin là Nano Covax đang chờ cấp phép nhưng đến giờ không thấy thêm gì... hay vấn đề tự lực, tự cường trong phòng chống dịch rất quan trọng nên phải xem việc này đến đâu", ông Huệ nêu thêm.

Lãnh đạo Quốc hội đề nghị cần giám sát lĩnh vực huy động các nguồn lực trong phòng chống dịch ở các địa phương và tập trung xem xét hiệu quả sử dụng các nguồn lực, ngân sách trung ương, ngân sách địa phương, các quỹ dự phòng...

Chủ tịch Quốc hội cũng cho rằng hiện nay có hàng trăm báo cáo liên quan phòng, chống COVID-19 và cần xem có phải là nguồn tài liệu để giám sát không và có nên không cần đi nghiên cứu đâu nữa mà chỉ cần ngồi đọc lại, tổng hợp, phân tích.

Ông cũng nêu quan điểm: trong giám sát, cần làm sao để tránh chồng chéo và địa phương chỉ dự kiến chứ không nên đi hết. Đồng thời "không nên kéo quân ào ạt xuống dưới" vì cuộc giám sát này trong thời gian "người ta đang rất bận rộn, hệ thống y tế đang rất áp lực".

Nguyên tắc theo ông Huệ là không được gây ảnh hưởng hoạt động bình thường của y tế từ trung ương đến địa phương. Tránh suốt ngày đưa ra bắt đi giải trình, báo cáo...

"Đừng có đi nhiều. Địa phương người ta kêu rần rần về chuyện đó và không khéo lại phản tác dụng. Bây giờ tình trạng y tế thiếu thuốc, mua sắm khó khăn như vậy mà cứ thanh tra nọ, thanh tra kia rồi lại giám sát xuống.

Nên xem xét kỹ các báo cáo, tài liệu rồi ước lượng một số địa phương để có thể trực tuyến, trực tiếp, có tổ đi khảo sát.

Không thể đem cả đoàn đi rồi lại theo bổn cũ giới thiệu, tuyên bố lý do, báo cáo mất thời gian...", ông Huệ nói thêm và nhấn mạnh không để xảy ra việc "đoàn này vừa về lại đoàn khác xuống và họ bảo các bác lại về à thì chết".