Việc sử dụng các sản phẩm thuốc lá điện tử đang có xu hướng tăng ở thanh thiếu niên

Ở lứa tuổi thanh thiếu niên, theo kết quả tổng hợp từ các cuộc điều tra của WHO (GSHS 2019), Bộ Y tế (GYTS 2022), và kết quả sơ bộ nghiên cứu thực trạng sử dụng TLĐT, thuốc lá nung nóng trong học sinh tại 11 tỉnh, thành phố năm 2023 cho thấy, tỷ lệ sử dụng TLĐT trong học sinh ở nhóm tuổi 13 - 17 tăng từ 2,6% năm 2019 lên 8,1% năm 2023.

Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), sản phẩm TLĐT và thuốc lá nung nóng có chứa nicotine, có khoảng 15.500 loại hương liệu được sử dụng. Trong đó, rất nhiều loại hương liệu độc hại, gây ảnh hưởng đến sức khoẻ, có thể gây cháy nổ, và có thể pha trộn các chất khác vào dung dịch như ma tuý, cần sa.

Đa phần các em lầm tưởng rằng “TLĐT ít độc hại hay không gây độc cho cơ thể người sử dụng và thậm chí còn giúp cai thuốc lá điếu thông thường, vì khi hút TLĐT không có lan tỏa ra khói hay không có mùi khó chịu như hút thuốc lá điếu thông thường khác”. Tuy nhiên, mức độ nguy hiểm của TLĐT chẳng kém gì thuốc lá điếu thông thường.

Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá quy định các sản phẩm thuốc lá điếu, xì gà, thuốc lào đang được quản lý, không quy định cụ thể về các sản phẩm TLĐT, thuốc lá nung nóng. Vì vậy, các sản phẩm này hiện nay chưa được phép nhập khẩu, kinh doanh và lưu hành hợp pháp tại Việt Nam. Tuy nhiên, trên thực tế thị trường có nhiều loại TLĐT, nhất là được quảng cáo rộng rãi trên không gian mạng. Do đó, cần quản lý chặt chẽ và ngăn ngừa việc sử dụng các sản phẩm TLĐT, thuốc lá nung nóng và các sản phẩm thuốc lá mới khác trong cộng đồng.

BS.CKI Rmah Lương – Phó Giám đốc Bệnh viện Phổi tỉnh Đắk Lắk cho biết, TLĐT có chứa các thành phần hóa chất rất độc hại cho sức khỏe. Chất nicotine là chất gây nghiện mạnh làm cho người sử dụng bị phụ thuộc vào thuốc lá; có thể ảnh hưởng đến phát triển não bộ ở thanh thiếu niên, thậm chí gây tổn thương bào thai. Khói thuốc có chứa các chất gây ung thư, làm tăng nguy cơ mắc ung thư phổi, ung thư thanh quản, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, đột quỵ, xuất huyết não, ung thư dạ dày… ở người sử dụng. Nhiều loại TLĐT sử dụng hương liệu tạo mùi thơm hấp dẫn (bạc hà, cam, dâu tây, sô cô la, caramen…) có thể dẫn đến ngộ độc ở trẻ nhỏ do uống nhầm hoặc kích thích trẻ, thanh thiếu niên sử dụng TLĐT.

Do vậy, để ngăn chặn việc hút thuốc lá ở giới trẻ cần có những biện pháp mạnh mẽ, cụ thể là tăng thuế thuốc lá là biện pháp hiệu quả nhất để giảm sức mua nhằm giảm tiêu thụ thuốc lá và phơi nhiễm thuốc lá, đặc biệt trong nhóm thanh thiếu niên; cần xây dựng môi trường không khói thuốc lá đặc biệt lưu ý những khu vực công cộng mà giới trẻ hay đến như nhà hàng, trung tâm thương mại, khu vui chơi; tăng cường lồng ghép linh hoạt các hình thức tuyên truyền để giúp các em nắm bắt, nói không với thuốc lá cũng như TLĐT; tăng cường thực thi các quy định cấm toàn diện quảng cáo, khuyến mại, và tài trợ dưới mọi hình thức; tăng cường quản lý việc bán thuốc lá cho nhóm trẻ vị thành niên, cấm bán thuốc lá ở khu vực quanh trường học, đặc biệt ngăn chặn việc tiếp cận và sử dụng ngày càng gia tăng TLĐT;…

Kim Oanh