Ứng dụng AI trong quản lý hệ thống đèn tín hiệu giao thông TP. HCM

Công tác vận hành hệ thống đèn tín hiệu giao thông do Sở Giao thông vận tải quản lý trong thời gian qua được các đơn vị trực thuộc (Trung tâm Quản lý Hạ tâng giao thông đường bộ và Trung tâm Quản lý Điều hành giao thông đô thị) thực hiện công tác quản lý, bảo trì thường xuyên, kịp thời phát hiện, sửa chữa, thay thế thiết bị, vật tư, khắc phục các sự cố liên quan đến hoạt động của hệ thống đảm bảo hệ thống đèn hoạt động ổn định góp phần đảm bảo trật tự an toàn giao thông trên địa bàn TP. HCM. Tuy nhiên, về hoạt động của hệ thống đèn tín hiệu giao thông có lúc vẫn còn xảy ra tình trạng sự cố (bao gồm: mất nguồn cung cấp điện, hư hỏng thiết bị tủ điều khiển, hư hỏng đèn…) dẫn đến khó khăn cho người tham gia giao thông.

Về phương thức vận hành hoạt động hệ thống đèn tín hiệu giao thông được thực hiện theo các hình thức:

Đối với hệ thống đèn tín hiệu giao thông kết nối điều khiển tại Trung tâm Điều khiển, đơn vị trực thuộc luôn bố trí lực lượng theo dõi tình hình hoạt động của hệ thống, kịp thời đề xuất và đưa ra phương án điều chỉnh thời lượng hoạt động của hệ thống đèn tín hiệu giao thông phù hợp với từng thời điểm lưu lượng phương tiện tham gia giao thông trong ngày, để có sự điều chỉnh linh hoạt để giảm đáng kể tình trạng ùn ứ giao thông.

Đối với hệ thống đèn tín hiệu giao thông hoạt động độc lập, thời lượng đèn tín hiệu giao thông được thiết lập nhiều khung thời gian khác nhau trong ngày (bao gồm: giờ cao điểm và giờ ngoài cao điểm) và cố định thời gian sau khi đã thiết lập với mục đích phù hợp với giao thông và giảm ùn ứ giao thông.  

Bên cạnh đó, vào khoảng thời gian cao điểm trong ngày (từ 6 giờ 30 đến 9 giờ 00 và từ 16 giờ đến 20 giờ 00) các lực lượng: Cảnh sát giao thông, Công an khu vực, Thanh niên xung phong, dân quân tự vệ… tham gia điều chỉnh hoạt động của hệ thống đèn tín hiệu giao thông, góp phần giảm ùn ứ giao thông trên địa bàn TP. HCM.

Ngoài ra, để giảm ùn ứ giao thông thông, Sở Giao thông vận tải đang thí một số giải pháp trong hoạt động của hệ thống đèn tín hiệu giao thông trong việc tổ chức giao thông trong thời gian qua, cụ thể:

Triển khai ứng dụng công nghệ (AI) trong hoạt động của hệ thống đèn tín hiệu giao thông tại khu vực: Nút giao thông Hàng Xanh, ngã 5 Đài Liệt sĩ, giao lộ Ung Văn Khiêm – Nguyễn Gia Trí và Nguyễn Gia Trí – D5, quận Bình Thạnh. Qua theo dõi, kể từ khi thí điểm, tình hình giao thông tại các khu vực này cơ bản ổn định.

Thực hiện các dự án về điều khiển giao thông tự động cho các trục đường Phạm Văn Đồng, Võ Văn Kiệt, Mai Chí Thọ với giải pháp kỹ thuật số song sinh Digital Twin có ứng dụng AI thế hệ mới để thực hiện công tác thu thập, phân tích, báo cáo và lưu trữ thống kê các dữ liệu mô tả tình trạng và hiệu suất khai thác của hệ thống đường bộ theo thời gian thực; phát hiện tắc nghẽn hay các sự cố giao thông để tự động đưa ra cảnh báo cho người vận hành.

Trong thời gian tới, Sở Giao thông vận tải sẽ tiếp tục xem xét mở rộng việc ứng dụng công nghệ AI trong điều khiển đèn tín hiệu giao thông tại khu vực sân bay Tân Sơn Nhất, trung tâm TP. HCM, các điểm thường xuyên ùn tắc giao thông.

Mặt khác, kể từ khi Nghị định 168/2024/NĐ-CP ngày 26/12/2024 của Chính phủ, có hiệu lực từ ngày 1/1/2025, Sở Giao thông vận tải nhận thấy ý thức người tham gia giao thông được nâng cao, tình trạng lưu thông không tuân thủ theo hiệu lệnh đèn tín hiệu giao thông (vượt đèn đỏ, rẽ phải khi đèn đỏ (tại giao lộ không có đèn cho phép rẽ phải)…) đã hạn chế rất nhiều. Tuy nhiên, với mật độ lưu lượng phương tiện tham gia giao thông tăng cao, bề rộng mặt đường nhiều nơi hẹp dẫn đến phương tiện dừng chờ kéo dài.

Do đó, ngoài việc điều chỉnh thời lượng đèn tín hiệu giao thông linh động, Sở Giao thông vận tải đang tổ chức rà soát để xem xét triển khai lắp đặt bổ sung các đèn tín hiệu giao thông cho phép một số phương tiện tham gia giao thông được phép rẽ phải, rẽ trái hoặc cho phép các phương tiện tham gia giao thông được phép rẽ phải, rẽ trái (đèn mũi tên) tại một số giao lộ trên địa bàn quản lý, nhằm hạn chế tình trạng lượng phương tiện dừng chờ kéo dài.

Từ ngày 1/1/2025, việc thực hiện điều khiển hoạt động đèn tín hiệu giao thông thuộc thẩm quyền của Công an TP. HCM (theo Kế hoạch phối hợp số 7971/KHPH-SGTVT-CATP ngày 31/12/2024 ký kết giữa Sở Giao thông vận tải và Công an Thành phố về việc tổ chức bàn giao nhiệm vụ giữa Sở Giao thông vận tải và Công an TP. HCM theo quy định tại Luật Đường bộ và Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ).

Đến nay, Sở Giao thông vận tải thực hiện công tác quản lý, bảo trì, vận hành đối với hệ thống đèn tín hiệu giao thông và chia sẻ dữ liệu hệ thống đèn tín hiệu giao thông cho Công an Thành phố để vận hành, xử phạt vi phạm,... theo quy định. Trong thời gian tới, Sở Giao thông vận tải sẽ phối hợp với Công an TP. HCM xây dựng quy chế phối hợp trong công tác quản lý, vận hành điều khiển hệ thống đèn tín hiệu giao thông nhằm nâng cao hiệu quả công tác phối hợp bảo đảm trật tự an toàn giao thông.

Ngọc Nguyễn