Bảo vệ người già và người có bệnh nền trước phế cầu khuẩn

Tại hội nghị khoa học với chủ đề “Vai trò của vaccine phế cầu cộng hợp đa giá trên người lớn - Di sản & Hành trình”, các chuyên gia đã chỉ ra phế cầu khuẩn là tác nhân chính gây ra viêm phổi mắc phải trong cộng đồng, viêm tai giữa, và các bệnh nhiễm trùng xâm lấn nguy hiểm như viêm màng não, nhiễm trùng huyết với tỷ lệ tử vong có thể lên đến 40%.

Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), người từ 50 tuổi trở lên có nguy cơ nhập viện do viêm phổi phế cầu cao hơn 6 lần so với người trẻ khỏe mạnh. Ngoài ra, người mắc các bệnh lý nền như đái tháo đường, bệnh tim mạch, hen, COPD cũng dễ gặp biến chứng nghiêm trọng hơn nếu nhiễm phế cầu khuẩn.

PGS.TS.BS Cao Hữu Nghĩa - Chủ nhiệm Bộ môn Khoa học Y sinh, Viện Pasteur TPHCM cho biết: phế cầu khuẩn hiện có hơn 100 type (loại) huyết thanh khác nhau và có thể tồn tại trong vòm họng của người khỏe mạnh. Khi hệ miễn dịch suy yếu do tuổi già hoặc bệnh mạn tính, vi khuẩn có thể tấn công mạnh mẽ và gây diễn tiến bệnh nhanh chóng, để lại hậu quả nặng nề cả về sức khỏe lẫn chi phí điều trị.

Thống kê toàn cầu cho thấy, mỗi năm có khoảng 14,5 triệu ca bệnh nặng do phế cầu khuẩn và ước tính 826.000 ca tử vong. Tình trạng kháng kháng sinh ngày càng phổ biến ở phế cầu khuẩn cũng khiến việc điều trị kém hiệu quả hơn, kéo dài thời gian hồi phục và tăng chi phí y tế.

Tại Việt Nam, dân số đang già hóa nhanh và tỷ lệ người mắc bệnh mạn tính ngày càng trẻ hóa, đồng nghĩa với việc số người nằm trong nhóm nguy cơ cao ngày một gia tăng. Trong bối cảnh đó, các chuyên gia y tế kêu gọi tăng cường các giải pháp dự phòng chủ động nhằm bảo vệ sức khỏe cộng đồng, đặc biệt là nhóm người trưởng thành có yếu tố nguy cơ.

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã xếp phế cầu khuẩn vào nhóm vi sinh vật cần ưu tiên phòng ngừa trong cộng đồng. Theo TS. Mark Fletcher - Giám đốc Y khoa Cao cấp, Bộ phận R&D Vaccine của Pfizer khu vực thị trường mới nổi, các chiến lược kiểm soát bệnh do phế cầu khuẩn cần kết hợp giám sát dịch tễ, quản lý bệnh nền và đẩy mạnh tiêm chủng. “Tiêm chủng không chỉ mang lại hiệu quả về mặt y tế mà còn giúp giảm đáng kể gánh nặng kinh tế cho hệ thống y tế và gia đình người bệnh", ông Mark Fletcher cho biết.

Hiện nay, Bộ Y tế Việt Nam đã cấp phép lưu hành năm loại vaccine phòng phế cầu khuẩn, trong đó có bốn loại sử dụng công nghệ cộng hợp giúp tạo trí nhớ miễn dịch và giảm lượng vi khuẩn cư trú tại vùng hầu họng, từ đó góp phần bảo vệ lâu dài và tăng cường miễn dịch cộng đồng. Đây là bước tiến quan trọng trong hành trình giảm thiểu tác động của phế cầu khuẩn lên người lớn và người có nguy cơ cao.