Những điều cần lưu ý về sức khỏe trẻ vị thành niên

Tuổi dậy thì thường diễn ra trong khoảng từ 10 đến 18 tuổi và được chia thành 3 giai đoạn (theo sự thay đổi tâm, sinh lý): Từ 10 đến 13 tuổi là nhóm vị thành niên sớm; từ 14 đến 16 tuổi là nhóm vị thành niên giữa; từ 17 đến 18 tuổi là nhóm vị thành niên muộn.

Sự phân chia này dựa theo đặc điểm ít nhiều khác nhau về phát triển cơ thể và tâm sinh lý của lứa tuổi vị thành niên, để việc chăm sóc sức khoẻ cho phù hợp với từng nhóm đối tượng. Tuy vậy cách phân chia này cũng chỉ có tính tương đối, vì vậy mà các em không nên lo lắng nếu quá trình thay đổi của mình khác so với bạn bè, mà hãy cởi mở trao đổi với bố mẹ, người chăm sóc hoặc thầy cô giáo, người mà các em tin tưởng để được hỗ trợ.

Thay đổi tâm, sinh lý ở tuổi vị thành niên

Ở độ tuổi này là thời kỳ rất đặc biệt quan trọng và mới mẻ trong cuộc đời trẻ. Do đó cha mẹ, thầy cô cần đặc biệt quan tâm và hỗ trợ các em một cách phù hợp, thân thiện và hiệu quả. phù hợp, thân thiện và hiệu quả. Các em thường có những biểu hiện thay đổi về tâm lý như: cảm xúc thay đổi thất thường, khó kiểm soát được tâm trạng, dễ dàng tức giận vô cớ, đôi khi im lặng hoặc đáp lại câu hỏi của người lớn một cách thiếu lễ phép; bắt đầu quan tâm đến việc làm đẹp; rất dễ rung động về tình cảm và có đôi khi nhầm lẫn giữa tình cảm bạn bè và tình yêu đôi lứa; có mong muốn kết nối với nhiều bạn bè, hành vi của các em chịu nhiều ảnh hưởng từ nhóm bạn chơi cùng…

Về mặt sinh lý, ở tuổi này các em có sự thay đổi rõ rệt về cân nặng, chiều cao, cơ quan sinh sản.

Nguy cơ về sức khỏe sinh sản có thể gặp ở VTN

Bước vào tuổi dậy thì, trẻ không chỉ nhận thấy được những thay đổi bên ngoài cơ thể mà còn cảm nhận được những thay đổi từ bên trong. Điều này khiến trẻ bỡ ngỡ và bắt đầu có xu hướng tò mò, bắt chước, muốn khám phá nhiều hơn; và đa số các em thiếu kỹ năng và đặc biệt là thiếu tiếp cận tới các nguồn thông tin tin cậy cũng như các dịch vụ tư vấn, dự phòng và hỗ trợ, chăm sóc sức khỏe sinh sản (SKSS) cho VTN… dẫn đến dễ bị dụ dỗ, lừa gạt, xâm hại và dễ bắt chức thói hư tật xấu. Các em phải đối mặt với rất nhiều nguy cơ về SKSS, sức khỏe tình dục như: Quan hệ tình dục sớm, quan hệ tình dục không an toàn, mang thai ngoài ý muốn, mắc các bệnh nhiễm khuẩn lây truyền qua đường tình dục và HIV/AIDS …

Một số lưu ý về chăm sóc sức khỏe trẻ vị thành niên

Để tránh những nguy cơ về sức khỏe có thể gặp ở trẻ trong độ tuổi VTN, các bậc phụ huynh, nhà trường cần hướng dẫn trẻ cách chăm sóc sức khỏe bản thân như:

Chế độ ăn ngủ điều độ: Ăn đủ bữa, đủ chất; Uống đủ nước, tránh các loại nước có ga, nước ngọt. Thời gian ngủ nghỉ phù hợp, ngủ đúng giấc và đúng giờ, không được thức khuya.

Thường xuyên vệ sinh cơ thể: Tắm rửa hàng ngày bằng nước sạch, ở nơi kín gió, đặc biệt là bộ phận sinh dục. Thay quần áo ít nhất 2 lần mỗi ngày, trước khi đi học và sau khi về nhà. Gội đầu sạch sẽ, chải tóc hàng ngày, thường xuyên rửa tay.

Ngoài ra cần rèn luyện về kỹ năng sống cho trẻ, phân biệt rõ ràng giữa tình yêu và tình bạn khác giới trong sáng. Chủ động tìm hiểu kiến thức về giới tính, sức khỏe sinh sản tuổi thành niên từ cha mẹ, thầy cô, người thân và bạn bè; duy trì thời gian biểu học tập, nghỉ ngơi, tập luyện và giải trí phù hợp; tránh xa những hình ảnh, sách báo, phim ảnh, trang Website khiêu dâm, đồi trụy; tránh xa rượu, thuốc lá, ma túy

Kim Cúc