Chuyển đổi số y tế: Cánh cửa vươn tới nền y học hiện đại

Mang đến nhiều tiện ích thiết thực

Chuyển đổi số y tế là quá trình ứng dụng công nghệ, truyền thông vào các hoạt động trong ngành y tế một cách tổng thể và toàn diện. Từ đó, tối ưu hóa việc quản lý, lưu trữ thông tin cũng như cải thiện và nâng cao chất lượng dịch vụ và trải nghiệm của người dùng.

Chuyển đổi số ngành y tế được thực hiện thông qua việc ứng dụng các hệ thống thông tin và công nghệ như: hệ thống hồ sơ điện tử, hệ thống quản lý bệnh viện/bệnh nhân hay các ứng dụng di động và công nghệ tiên tiến như Big data, IoT, AI, Robot, điện toán đám mây,…qua đó tối ưu hóa quy trình thủ tục thăm, khám, chữa bệnh của người dân và cả nhân viên y tế, mang đến nhiều lợi ích cho đa dạng đối tượng.

Cụ thể như: Chẩn đoán hình ảnh (AI) - ứng dụng trí tuệ nhân tạo để chẩn đoán, xác định bệnh và đưa ra phương án chữa trị hiệu quả thông qua các hình ảnh siêu âm và x-quang; thực tế ảo (VR): Các cơ quan nội tạng của bệnh nhân được mô phỏng dựa trên hình ảnh ảo, 3D nhằm hỗ trợ đội ngũ y tế nghiên cứu cũng như thực hành điều trị...

Đặc biệt, hồ sơ y tế điện tử (Electronic Health Record cho phép lưu trữ, quản lý và chia sẻ thông tin y tế của bệnh nhân dưới dạng điện tử. Toàn bộ tình hình sức khỏe, quá trình thăm khám, tiền sử bệnh tật được cập nhật trong sổ điện tử 1 cách đầy đủ, tạo thuận lợi cho việc chẩn đoán, điều trị của y bác sĩ, tránh trường hợp thất lạc sổ, hay mỗi lần khám sử dụng một sổ khác nhau.

Về phía người dân, chuyển đổi số giúp người dân tiếp cận được những kiến thức quan trọng trong lĩnh vực y tế và sử dụng nhiều dịch vụ, hỗ trợ người dân tìm kiếm các phòng khám uy tín, gia tăng sự trải nghiệm của bệnh nhân tại cơ sở y tế; kết nối với y bác sĩ để được tư vấn và khám sức khỏe từ xa; các bệnh viện, cơ sở y tế sử dụng công nghệ thông tin để lưu giữ toàn bộ dữ liệu, bệnh án của bệnh nhân trên hệ thống trực tuyến để cải thiện quá trình thăm khám, chữa bệnh nên người dân có thể theo dõi, quản lý thông tin của mình; quản lý và thanh toán bảo hiểm y tế trực tuyến.

Từ ngày 1/6/2021, Việt Nam đã triển khai sử dụng VssID thay cho BHYT để giúp người dân lưu trữ hồ sơ cá nhân, tăng tính bảo mật, an toàn và tạo sự thuận tiện trong quá trình tra cứu và sử dụng dịch vụ chăm sóc sức khỏe.

Năm 2023, Bộ Y tế đã ban hành Nghị quyết 157-NQ/BCSĐ với các mục tiêu cụ thể đến năm 2025 và định hướng đến 2030, nhằm tăng cường năng lực quản lý, số hóa các dịch vụ y tế và thúc đẩy ứng dụng công nghệ vào chăm sóc sức khỏe. Mục tiêu chung là hiện đại hóa hệ thống y tế, giúp người dân và doanh nghiệp dễ dàng tiếp cận dịch vụ y tế, từ đặt lịch khám, chẩn đoán, đến thanh toán viện phí mà không cần dùng tiền mặt.

Đến nay, hầu hết các tỉnh, thành phố trên cả nước đều đã triển khai phương pháp thanh toán trực tuyến giúp thủ tục được đơn giản hóa, tiết kiệm chi phí quản lý.

Nhiều địa phương đã áp dụng đăng ký khám chữa bệnh thông minh

Tại TP. Hồ Chí Minh, lĩnh vực y tế được xem là tiên phong trong công tác chuyển đổi số, trong năm 2024 các cơ sở y tế trên địa bàn thành phố đã có nhiều hoạt động ứng dụng công nghệ thông tin nhằm nâng cao chất lượng dịch vụ và tăng hiệu quả trong công tác quản lý, điều hành. 

Điển hình như, Quận 1 đã chính thức ra mắt mô hình “Kiosk y tế thông minh” tại Bệnh viện Quận 1. Sản phẩm Kiosk Y tế thông minh là thiết bị điện tử (Kiosk) tích hợp ứng dụng/phần mềm Giải pháp Medipay cho phép người sử dụng đăng ký khám chữa bệnh, định danh và xác thực Căn cước gắn chip, tạm ứng, thanh toán viện phí trực tiếp trên thiết bị, qua đó khẳng định được những giá trị đã đạt được trong việc triển khai mô hình như: thanh toán trực tuyến không dùng tiền mặt, kiểm soát được lịch sử khám chữa bệnh, lịch sử giao dịch, miễn phí thanh toán đa kênh trong quá trình khám chữa bệnh tại cơ sở y tế… giúp người dùng có thể giảm thiểu tối đa thời gian trong việc đăng ký khám chữa bệnh.

Theo BS.CKII Nguyễn Thành Tâm - Giám đốc bệnh viện Quận 1 cho biết: “Kiosk y tế thông minh” này có thể thu thập dữ liệu thông tin sức khỏe người bệnh, tiến tới làm sổ sức khỏe điện tử, bệnh án điện tử, cụ thể hóa các quá trình thực hiện Đề án 06 của Chính phủ. Đây là hoạt động giúp ích cho công tác khám chữa bệnh, rút ngắn thời gian, đạt hiệu quả cao, tạo sự hài lòng cho người khám bệnh.

Trước đó, Bệnh viện Đại học Y dược và Bệnh viện Gia An 115 tại TP. Hồ Chí Minh là hai bệnh viện đã được công nhận đủ điều kiện triển khai hồ sơ bệnh án điện tử. Theo đánh giá chung của lãnh đạo các bệnh viện, việc triển khai hồ sơ bệnh án điện tử giúp giảm thời gian chờ đợi cho người bệnh, các thủ tục hồ sơ khám chữa bệnh cũng nhanh, gọn và tiện lợi hơn. Công tác quản lý, điều hành bệnh viện cũng hiệu quả hơn so với trước đây.

Ngành Y tế TP. Hồ Chí Minh dự kiến năm 2025 sẽ hoàn thành xây dựng kho dữ liệu bao gồm các nhóm dữ liệu quản lý điều hành của ngành y tế từ các dữ liệu sẵn có như dữ liệu nhân lực y tế, chứng chỉ hành nghề y, dược và giấy phép hoạt động.

Tương tự tại Quảng Ninh, trong năm 2024 toàn tỉnh có 55 thiết bị Kiosk y tế thông minh trong khám, chữa bệnh. Hiện toàn tỉnh đã có 13/20 cơ sở y tế triển khai bệnh án điện tử thành công, mục tiêu trong năm 2025 là 100% các cơ sở y tế thực hiện bệnh án điện tử hoàn toàn thay thế cho bệnh án giấy trước đây. Thông qua bệnh án điện tử, người dân sẽ không cần lưu trữ giấy tờ khám hay kết quả chẩn đoán, thuốc, xét nghiệm. Đây cũng là cách để người dân có thể cập nhập, quản lý thông tin sức khỏe của bản thân một cách liên tục, suốt đời cũng như lưu trữ luôn cả tiền sử bệnh của gia đình, tiền sử bệnh của bản thân, tiền sử dị ứng thuốc… và chủ động chăm sóc, phòng bệnh một cách hiệu quả hơn.

Như vậy, có thể khẳng định rằng chuyển đổi số y tế là xu hướng tất yếu, là nhiệm vụ cấp bách nhằm xây dựng hệ thống y tế hiện đại và bền vững, góp phần nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe và bảo vệ quyền lợi của người dân.

Hoàng Bách