Bệnh viện Quân y 175 ứng dụng công nghệ 3D trong điều trị u nguyên bào men

U nguyên bào men (Ameloblastoma) là khối u lành tính nhưng có khả năng phá hủy xương và tiềm năng chuyển dạng ác tính nếu không điều trị kịp thời. Phẫu thuật cắt đoạn xương hàm để loại bỏ khối u thường gây tổn thất nghiêm trọng về chức năng và thẩm mỹ, ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống của bệnh nhân, đặc biệt ở người trẻ tuổi.

Để tối ưu hóa kết quả điều trị, công nghệ in 3D được ứng dụng trong toàn bộ quy trình từ thiết kế giả lập đến lập kế hoạch phẫu thuật. Công nghệ này cho phép thiết kế chính xác máng cắt xương và nẹp tái tạo, tạo mẫu hàm và máng hướng dẫn phẫu thuật với độ chính xác cao, đảm bảo quy trình thực hiện hiệu quả, an toàn và tối ưu hóa kết quả điều trị.

Bệnh nhân N.Q.N (sinh năm 1995, quê Quảng Ngãi) phát hiện khối u ở xương hàm dưới cách đây 6 năm nhưng ngừng điều trị. Tuy nhiên, gần đây, tình trạng sưng phồng gia tăng, bệnh nhân N. đã đến Bệnh viện Quân y 175 để thăm khám.

Bác sĩ Đỗ Văn Tú – Khoa Mặt Hàm, Bệnh viện Quân y 175 cho biết, bệnh nhân N. nhập viện trong tình trạng hàm dưới sưng nề, niêm mạc viêm đỏ nhẹ, đau ít. Kết quả chẩn đoán hình ảnh cho thấy khối u phá hủy xương từ răng số 44 đến ngành lên hàm dưới phải.

Bệnh nhân được phẫu thuật cắt đoạn xương hàm dưới, loại bỏ khối u với lề cắt an toàn 1cm, đồng thời tái tạo xương hàm dưới bằng vạt da cơ xương mác tự do. Với sự hỗ trợ từ công nghệ 3D, ê-kíp phẫu thuật mô phỏng chính xác từng thao tác cắt ghép, giúp tối ưu hóa kết quả về cả chức năng và thẩm mỹ.

Sau 10 ngày phẫu thuật, bệnh nhân N. hồi phục tốt: toàn thân ổn định, không sốt, dấu hiệu sinh tồn bình thường, vạt xương mác sống tốt, vết mổ khô, lành thương nhanh, chức năng ăn, nhai, vận động há ngậm và thẩm mỹ gương mặt được cải thiện rõ rệt.

“Bệnh nhân được lên kế hoạch phẫu thuật với thiết kế đường cắt và máng hướng dẫn (cutting guide) để cắt xương hàm và xương mác trên phần mềm. Sau đó, máng hướng dẫn và mẫu hàm 3D được in ra sau khi đã mô phỏng quá trình cắt xương và tái tạo. Nẹp cố định được uốn theo mẫu hàm mô phỏng trước. Trong quá trình phẫu thuật, đoạn xương hàm dưới từ cành cao đến phía xa răng 42 được cắt bỏ, và vạt da cơ xương mác được cắt theo máng hướng dẫn sau khi đã phẫu tích. Xương mác được gắn vào nẹp tái tạo đã chuẩn bị sẵn, sau đó toàn bộ phức hợp vạt và nẹp được gắn vào xương hàm dưới, đảm bảo khớp cắn và khả năng vận động của hàm. Cuối cùng, kỹ thuật vi phẫu được sử dụng để khâu nối mạch máu, đảm bảo sự sống của vạt tái tạo”, BS Tú cho hay.

Theo BS Tú, vạt xương mác tự do với công nghệ in 3D mang lại nhiều ưu điểm, đảm bảo cung cấp đủ xương cho tái tạo các đoạn lớn; cho phép thực hiện đồng thời hai kíp mổ nhằm rút ngắn thời gian phẫu thuật; tăng độ chính xác và hiệu quả trong điều trị.

 “Việc ứng dụng phần mềm tạo máng hướng dẫn phẫu thuật (cutting guide) và in mẫu hàm 3D mang lại sự chính xác cao nhất trong quá trình phẫu thuật, đặc biệt là khi tái tạo xương hàm dưới từ xương mác. Nhờ tính toán chi tiết các đoạn cắt và ghép trước phẫu thuật, bác sĩ có thể thực hiện các bước một cách dễ dàng và chính xác, thay vì phải đợi đến khi bệnh nhân lên bàn mổ mới tiến hành những tính toán phức tạp như trước đây. Lập kế hoạch trước và tuân thủ chặt chẽ kế hoạch này khi ứng dụng công nghệ 3D trong vi phẫu là yếu tố then chốt, đảm bảo kết quả tối ưu cả về thẩm mỹ lẫn chức năng cho bệnh nhân”, BS Tú cho biết thêm.

Cao Ánh