Người Thầy hơn 40 năm tận tâm với nghề

Nhân dịp kỷ niệm Ngày Thầy thuốc Việt Nam, chúng tôi có cơ hội trò chuyện cùng PGS.TS.BS Bùi Chí Viết – Phó Giám đốc Chuyên môn Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Xuyên Á về hành trình sự nghiệp, những trăn trở và những bước tiến của y học nước nhà.

PV: Theo bác sĩ, ngành y tế Việt Nam đã có những bước tiến nào trong những năm qua?

PGS.TS.BS Bùi Chí Viết: Hơn 40 năm công tác trong ngành y, tôi đã chứng kiến nhiều thay đổi quan trọng của nền y tế nước nhà. Là một bác sĩ ngoại khoa chuyên ngành ung bướu, tôi đặc biệt nhận thấy những tiến bộ rõ rệt trong chẩn đoán và điều trị căn bệnh ung thư.

Trước đây, ung thư gần như đồng nghĩa với “án tử”, bởi nhiều người dân tin rằng căn bệnh này không thể chữa trị. Tuy nhiên, những năm gần đây, với sự đầu tư vào trang thiết bị hiện đại và kỹ thuật tiên tiến, việc chẩn đoán và điều trị ung thư đã có nhiều bước tiến vượt bậc. Điều này mở ra hy vọng và cơ hội sống cho rất nhiều bệnh nhân.

Đáng chú ý, sự tham gia của các đơn vị y tế tư nhân trong lĩnh vực điều trị ung bướu, tiêu biểu như khu điều trị ung bướu kỹ thuật cao của Bệnh viện Đa khoa Xuyên Á, đã mang lại nhiều lợi ích cho người bệnh. Tại đây, bệnh nhân được tiếp cận với phương pháp điều trị toàn diện, kết hợp chuyên sâu giữa phẫu thuật, hóa trị, xạ trị, y học hạt nhân và chăm sóc giảm nhẹ. Đặc biệt, tình trạng quá tải đã giảm đáng kể, giúp bệnh nhân không còn phải chờ đợi lâu khi xạ trị hay phẫu thuật. Sự phát triển này cũng góp phần quan trọng trong việc giảm tải cho các cơ sở điều trị ung bướu tuyến đầu của thành phố.

Không chỉ trong lĩnh vực ung bướu, các chuyên khoa khác như ghép tạng, thận, chấn thương chỉnh hình, nhi khoa, phẫu thuật sọ não – cột sống... cũng ngày càng phát triển nhờ sự ra đời của kỹ thuật tiên tiến, trang thiết bị hiện đại và đội ngũ bác sĩ ngày càng được đào tạo bài bản, chuyên sâu. Đặc biệt, các bác sĩ trẻ rất tích cực cập nhật những phương pháp điều trị mới, tiên tiến trên thế giới.

Tại Bệnh viện Xuyên Á, nơi tôi đang công tác, việc định hướng đầu tư và ứng dụng robot vào phẫu thuật là một trong những bước đi thiết thực nhằm đưa y học Việt Nam tiệm cận với tiêu chuẩn quốc tế. Điều quan trọng nhất là người dân được hưởng lợi từ những tiến bộ này, với cơ hội tiếp cận dịch vụ chăm sóc sức khỏe chất lượng cao, chi phí phù hợp với phần lớn thu nhập của người Việt.

PV: Bác sĩ có thể chia sẻ về những tiến bộ y học đáng chú ý trong lĩnh vực mà bác sĩ đang tham gia hoặc quan tâm nhất?

PGS.TS.BS Bùi Chí Viết: Trước đây, khi y học nước ta chưa có nhiều tiến bộ, tỷ lệ tử vong do ung thư rất cao. Phần lớn bệnh nhân chỉ phát hiện bệnh ở giai đoạn muộn, trong khi thuốc men và trang thiết bị điều trị còn nhiều hạn chế. Những năm đó, mỗi lần phải thông báo kết quả chẩn đoán hay chứng kiến bệnh nhân tuyệt vọng vì bệnh tật, tôi cảm thấy vô cùng bất lực.

Tuy nhiên, những năm gần đây, nền y học Việt Nam đã có những bước phát triển vượt bậc, đặc biệt trong lĩnh vực điều trị ung thư. Nhờ các thiết bị chẩn đoán hình ảnh hiện đại như MRI, CT, SPECT-CT, bệnh nhân có thể được phát hiện ung thư từ giai đoạn rất sớm, tăng cơ hội điều trị thành công. Y học hạt nhân cũng có nhiều tiến bộ vượt trội trong điều trị một số loại ung thư. Các phương pháp như phẫu thuật nội soi cắt khối u hoặc can thiệp nút mạch giúp khối u tự tiêu nhỏ dần mà không cần phẫu thuật xâm lấn, mang lại nhiều hy vọng hơn cho người bệnh.

Ngoài ra, phương pháp điều trị ung thư hiện nay đã toàn diện hơn rất nhiều. Tại Khu điều trị Ung bướu kỹ thuật cao của Bệnh viện Xuyên Á, bệnh nhân được tiếp cận với đầy đủ các phương pháp điều trị, từ khám, tầm soát ung thư đến phẫu thuật, hóa trị, xạ trị, y học hạt nhân và chăm sóc giảm nhẹ. Đặc biệt, nhiều bệnh nhân ung thư khi được phát hiện sớm và điều trị phù hợp đã khỏi bệnh hoàn toàn, trở lại cuộc sống và công việc như bình thường. Đây chính là những thành tựu đáng tự hào của ngành y tế nước ta trong những năm qua.

PV: Trong suốt hơn 40 năm gắn bó với ngành y, bác sĩ có thể chia sẻ những kỷ niệm đáng nhớ nhất, đặc biệt là những trường hợp mà sự tận tâm của bác sĩ đã giúp thay đổi cuộc sống của bệnh nhân không?

PGS.TS.BS Bùi Chí Viết: Trong suốt chặng đường làm bác sĩ ngoại khoa ung bướu, điều khiến tôi khắc sâu nhất chính là hàng ngàn câu chuyện và những cung bậc cảm xúc khác nhau của bệnh nhân cùng người nhà. Có niềm vui, có nỗi buồn, có sự ân hận và cả những khoảnh khắc bất lực.

20 - 30 năm trước, việc điều trị ung thư ở nước ta chưa có nhiều tiến bộ, cơ sở vật chất còn thiếu thốn, trang thiết bị và máy móc vẫn thô sơ. Chúng tôi chủ yếu dựa vào kinh nghiệm và đôi bàn tay của mình. Bệnh nhân cũng ít được tiếp cận thông tin, việc khám và tầm soát bệnh còn nhiều hạn chế. Rất nhiều người chỉ biết mình mắc bệnh khi nhận được tiên lượng sống, khiến họ suy sụp ngay từ giây phút đầu tiên. Các bác sĩ cũng đành bất lực nhìn bệnh nhân và người nhà đau đớn cầu xin cứu chữa, bởi phần lớn bệnh nhân chỉ đi khám khi bệnh đã tiến triển nặng, đến mức không thể chịu đựng được nữa. Khi đó, ung thư đã ở giai đoạn quá muộn, không còn phương pháp điều trị hiệu quả nào có thể áp dụng. Đau lòng hơn là hầu như ngày nào chúng tôi cũng phải đối mặt với ít nhất một trường hợp như vậy.

Tuy nhiên, cũng có những khoảnh khắc khiến tôi tự hào và thêm vững tin vào sứ mệnh của nghề y. Tôi vẫn nhớ một bệnh nhân nữ bị ung thư dạ dày, khi đến bệnh viện thăm khám thì khối u đã di căn sang gan. Chị cần phải trải qua một cuộc phẫu thuật phức tạp để cắt bỏ khối tá – tụy và gan. Nhóm bác sĩ của khoa Ung bướu, Bệnh viện Xuyên Á đã nỗ lực suốt hơn 10 giờ căng thẳng để loại bỏ triệt để khối u.

Sau ca phẫu thuật, bệnh nhân phải nằm viện theo dõi gần 2 tháng và tiếp tục hóa xạ trị bổ trợ. Thời điểm đó, Bệnh viện Xuyên Á chưa có khoa xạ trị như hiện nay, vì vậy chị phải chuyển đến một cơ sở khác để tiếp tục điều trị. Tuy nhiên, do tình trạng quá tải, chị phải chờ đợi rất lâu mới đến lượt, điều này ảnh hưởng không nhỏ đến hiệu quả điều trị, đặc biệt với bệnh nhân ung thư giai đoạn xâm lấn. Trước tình hình đó, chúng tôi đã ưu tiên lên kế hoạch phẫu thuật ngay để kịp thời ngăn chặn sự di căn của khối u. Hơn nữa, chị cũng là một bệnh nhân có hoàn cảnh kinh tế khó khăn, vì vậy ekip đã cố gắng tối ưu chi phí ca mổ để giảm bớt gánh nặng tài chính cho chị.

Nhờ được điều trị kịp thời và quá trình chăm sóc hậu phẫu kỹ lưỡng, bệnh nhân đã chiến thắng căn bệnh ung thư quái ác. Đến nay, gần 9 năm trôi qua, chị vẫn khỏe mạnh và có thể lao động như những người bình thường. Những câu chuyện như vậy chính là nguồn động lực lớn lao để tôi và các đồng nghiệp tiếp tục cống hiến cho ngành y.

PV: Bác sĩ có thể chia sẻ về tầm quan trọng của sức khỏe tinh thần đối với những người làm việc trong ngành y tế cũng như sự chuẩn bị cần thiết để ngành y tiếp cận công nghệ mới và phục vụ cộng đồng tốt hơn trong tương lai?

PGS.TS.BS Bùi Chí Viết: Sức khỏe tinh thần đóng vai trò vô cùng quan trọng đối với bác sĩ và những người làm việc trong ngành y tế. Ngành y có áp lực cao, dễ dẫn đến kiệt sức, lo âu nếu không được quản lý tốt. Khi duy trì tinh thần khỏe mạnh, bác sĩ có thể tập trung tốt hơn, ra quyết định chính xác và chăm sóc bệnh nhân tận tâm hơn. Điều này không chỉ giúp giảm thiểu sai sót y khoa mà còn cải thiện môi trường làm việc, tạo ra sự hỗ trợ lẫn nhau giữa các đồng nghiệp. Để làm được điều đó, cần có các giải pháp như cân bằng công việc và cuộc sống, xây dựng các chương trình hỗ trợ nhân viên y tế, cũng như quan tâm đến sức khỏe tinh thần trong từng cơ sở y tế. Khi bác sĩ có một đời sống tinh thần khỏe mạnh, họ không chỉ làm việc hiệu quả hơn mà còn tạo ra ảnh hưởng tích cực đến đồng nghiệp và bệnh nhân.

Bên cạnh đó, ngành y tế đang chứng kiến sự đổi mới mạnh mẽ với sự tham gia của công nghệ hiện đại như trí tuệ nhân tạo (AI), phẫu thuật robot. Để tiếp cận và ứng dụng những tiến bộ này một cách hiệu quả, các đơn vị y tế cần chủ động xây dựng hạ tầng, đào tạo nguồn nhân lực và ban hành các quy định phù hợp. Một số giải pháp quan trọng bao gồm đào tạo liên tục cho đội ngũ nhân viên y tế, tăng cường khả năng tiếp cận công nghệ, thúc đẩy hợp tác công – tư để đẩy nhanh nghiên cứu và ứng dụng, đồng thời luôn lấy bệnh nhân làm trung tâm trong mọi quyết định.

Tuy nhiên, dù công nghệ có hỗ trợ đắc lực đến đâu, nó không thể thay thế hoàn toàn mối quan hệ giữa bác sĩ và bệnh nhân. Do đó, việc phát triển y tế cần đảm bảo tính nhân văn trong điều trị, tuân thủ các quy chuẩn đạo đức để duy trì niềm tin của người bệnh và cộng đồng. Khi cân bằng được giữa yếu tố con người và công nghệ, chúng ta mới có thể xây dựng một nền y tế vững mạnh, sánh ngang với các nước trong khu vực và trên thế giới.

PV: Ngày Thầy thuốc Việt Nam là dịp để tri ân những đóng góp của ngành y tế. Nhân ngày này, bác sĩ có điều gì muốn nhắn nhủ đến các đồng nghiệp trong ngành?

PGS.TS.BS Bùi Chí Viết: Từ xưa đến nay, ngành y luôn nhận được sự trân trọng đặc biệt từ xã hội. Tuy nhiên, trong thời đại ngày nay, các nhân viên y tế cũng phải đối mặt với nhiều thách thức, áp lực và cả những cám dỗ. Chính những lúc đó, bản lĩnh, ý chí và tình yêu nghề của những “chiến binh áo trắng” sẽ được bộc lộ rõ nhất.

Dù công việc vất vả, đòi hỏi sự rèn luyện không ngừng về chuyên môn và cập nhật kiến thức liên tục, điều quan trọng nhất vẫn là giữ gìn y đức, nuôi dưỡng lòng trắc ẩn và sự tận tâm với bệnh nhân. Hãy luôn lấy người bệnh làm trung tâm, lấy tư tưởng “lương y như từ mẫu” làm kim chỉ nam trong sự nghiệp. Khi trái tim còn rung cảm với nghề, chúng ta sẽ luôn tìm thấy động lực để vượt qua mọi khó khăn và tiếp tục cống hiến vì sức khỏe cộng đồng.

PV: Cảm ơn bác sĩ đã chia sẻ những câu chuyện ý nghĩa. Nhân Ngày Thầy thuốc Việt Nam, xin kính chúc bác sĩ luôn dồi dào sức khỏe, tiếp tục cống hiến cho sự nghiệp cứu chữa và chăm sóc sức khỏe nhân dân!

Cao Ánh