Giao thông tích hợp – Giải pháp cho đô thị xanh và sức khỏe bền vững

Chiều ngày 6/8, tọa đàm trực tuyến với chủ đề “Giao thông tích hợp và liền mạch – Giải pháp cho đô thị xanh” do Báo Hà Nội Mới tổ chức đã quy tụ nhiều chuyên gia, nhà quản lý, doanh nghiệp vận tải, cùng đưa ra những đề xuất thiết thực cho mô hình giao thông thân thiện với môi trường và sức khỏe cộng đồng.

Theo thống kê, phương tiện cơ giới sử dụng nhiên liệu hóa thạch hiện là nguyên nhân chính gây ô nhiễm không khí tại Hà Nội, trong đó xe máy cá nhân chiếm tỷ lệ lớn nhất. Ô nhiễm không khí kéo dài gây ra hàng loạt hệ lụy đến sức khỏe, đặc biệt là các bệnh về hô hấp, tim mạch, và ảnh hưởng đến phát triển trí tuệ ở trẻ nhỏ.

Phát biểu tại buổi tọa đàm, Tổng Biên tập Báo Hà Nội mới Nguyễn Minh Đức cho biết: “Việt Nam đang tiến đến giảm phát thải môi trường, bắt đầu từ việc giảm, hạn chế xe xăng lưu thông trong nội thành, chuyển dần sang di chuyển bằng phương tiện công cộng, xe không phát thải…, hướng đến phát triển bền vững. Nhưng liệu hạ tầng và phương tiện giao thông công cộng có đáp ứng được nhu cầu đi lại của người dân hay không? Giải pháp nào giúp việc di chuyển liền mạch trong đô thị xanh mà không làm mất đi sinh kế, hay tạo thêm áp lực chi phí cho người dân trong quá trình chuyển đổi này?

Song song với việc thực hiện quy trình giảm phát thải thông qua hạn chế xe xăng thì cần thực hiện phương thức tích hợp giao thông công cộng và giao thông chia sẻ như thế nào để không làm gián đoạn và đáp ứng nhu cầu di chuyển của người dân? Bài toán "di chuyển liền mạch" và các giải pháp phối hợp công - tư (PPP) liệu có giúp được gì trong việc triển khai mô hình giao thông tích hợp tại đô thị Việt Nam, cụ thể là Hà Nội?”.

Tại tọa đàm, các chuyên gia nhấn mạnh: Giải quyết bài toán giao thông chính là giải quyết một phần gốc rễ của vấn đề sức khỏe cộng đồng. Việc chuyển đổi sang các phương tiện xanh, giảm khí thải CO₂ và bụi mịn sẽ giúp cải thiện đáng kể chất lượng môi trường sống và giảm chi phí y tế cho xã hội.

Giao thông tích hợp và liền mạch là mô hình kết nối các loại hình vận tải công cộng – như metro, xe buýt, xe đạp công cộng, xe buýt nhỏ – giúp người dân di chuyển liên tục, thuận tiện từ nơi ở đến nơi làm việc, học tập mà không phụ thuộc vào xe cá nhân.

Hà Nội đang hướng tới xây dựng hệ thống trạm trung chuyển khoa học, đảm bảo khoảng cách tiếp cận các điểm giao thông công cộng không quá 500m. Đồng thời, các dịch vụ “chặng cuối” như xe buýt mini, xe điện nhỏ và xe đạp công cộng cũng sẽ được triển khai để hỗ trợ người dân từ trạm về đến nhà.

Một số tuyến đường sắt đô thị như Cát Linh – Hà Đông, Nhổn – Ga Hà Nội đang được tích hợp với các tuyến xe buýt, tạo điều kiện thuận lợi cho hành khách di chuyển nhiều chặng trong cùng một hành trình. Các chuyên gia cũng đề xuất cần phát triển thêm nền tảng số dùng chung, để dữ liệu vận tải được chia sẻ minh bạch, giúp người dân tra cứu lộ trình và lựa chọn phương tiện tối ưu.

Mô hình giao thông tích hợp không chỉ giảm áp lực hạ tầng mà còn mang lại nhiều lợi ích về sức khỏe như:

Giảm ô nhiễm không khí, đặc biệt là bụi PM2.5 – nguyên nhân gây ung thư phổi, hen suyễn, đột quỵ.

Khuyến khích người dân vận động tự nhiên qua thói quen đi bộ, đạp xe – góp phần kiểm soát bệnh không lây nhiễm như tiểu đường, tim mạch.

Giảm tiếng ồn đô thị, tạo môi trường sống yên tĩnh, thân thiện cho người già và trẻ nhỏ.

Nâng cao sức khỏe tinh thần, giảm căng thẳng do ùn tắc và ô nhiễm giao thông gây ra.

Tại tọa đàm, đại diện các cơ quan chức năng và chuyên gia đều đồng thuận rằng: để phát triển bền vững, cần đẩy mạnh tuyên truyền, hỗ trợ người dân thay đổi thói quen di chuyển, đồng thời đầu tư đồng bộ vào hạ tầng giao thông xanh.

Đức Anh - Thanh Tùng