Viêm gan B thường diễn tiến âm thầm trong giai đoạn đầu, khiến nhiều người chủ quan không đi khám vì nghĩ rằng cơ thể vẫn khỏe mạnh. Các triệu chứng ở giai đoạn sớm thường không đặc trưng và dễ nhầm lẫn với các bệnh thông thường như cảm cúm hay rối loạn tiêu hóa. Người bệnh có thể cảm thấy mệt mỏi, sốt nhẹ, đau nhức toàn thân. Một số người chán ăn, buồn nôn, tiêu chảy, đau bụng hoặc có biểu hiện vàng da, vàng mắt ở mức độ nhẹ đến mức khó nhận biết.

Sự khác biệt giữa bàn tay người khoẻ mạnh (bên trái) và người bị viêm gan B (bên phải).

Chính sự mờ nhạt của triệu chứng khiến virus HBV có thể âm thầm phá hủy gan trong thời gian dài mà người bệnh không hay biết. Nhiều trường hợp chỉ phát hiện bệnh khi đã xuất hiện biến chứng nặng, bỏ lỡ giai đoạn vàng để điều trị hiệu quả.

Thực tế tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương cho thấy nhiều bệnh nhân nhập viện trong tình trạng muộn. Bà Đ.T.B (60 tuổi, Bắc Ninh) chỉ đi khám khi phát hiện da vàng sậm. Bà được chẩn đoán viêm gan B mạn tính nhưng lại tự ý điều trị bằng thuốc lá, dẫn đến xơ gan mất bù, hiện có nguy cơ tử vong nếu không được ghép gan kịp thời. Trong khi đó, anh N.H.D (43 tuổi, Hải Phòng) may mắn phát hiện bệnh trong một đợt khám sức khỏe tổng quát. Kết quả xét nghiệm cho thấy men gan và tải lượng virus rất cao, đồng thời phát hiện khối u gan ở giai đoạn sớm, đủ điều kiện để phẫu thuật.

Viêm gan B nếu không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng như suy gan, xơ gan và ung thư gan. Suy gan xảy ra khi gan bị tổn thương nghiêm trọng, ảnh hưởng đến khả năng đông máu và chuyển hóa. Xơ gan là hậu quả của việc tế bào gan bị viêm kéo dài, hình thành các mô sẹo làm suy giảm chức năng gan. Trong khi đó, ung thư gan là biến chứng nặng nề nhất, và viêm gan B là nguyên nhân hàng đầu gây ra căn bệnh nguy hiểm này. Các nghiên cứu cho thấy người nhiễm viêm gan B có nguy cơ ung thư gan cao gấp 20 lần so với người không nhiễm virus.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), viêm gan B là một trong những gánh nặng y tế toàn cầu. Khu vực Tây Thái Bình Dương và châu Phi có số ca mắc cao nhất, lần lượt là 116 triệu và 81 triệu người. Các khu vực khác như Đông Địa Trung Hải, Đông Nam Á, châu Âu và châu Mỹ cũng ghi nhận hàng chục triệu trường hợp nhiễm bệnh.

Biện pháp phòng bệnh hiệu quả nhất hiện nay là tiêm vaccine viêm gan B. WHO khuyến cáo tiêm vaccine cho tất cả trẻ sơ sinh trong vòng 24 giờ sau sinh, đồng thời mở rộng tiêm chủng cho trẻ em, thanh thiếu niên chưa được tiêm, cũng như người trưởng thành có nguy cơ cao lây nhiễm qua đường tình dục hoặc tiếp xúc với máu nhiễm virus.

Ngoài ra, người dân cần chú ý kiểm tra sức khỏe định kỳ, xét nghiệm HBsAg để tầm soát viêm gan B. Việc phát hiện bệnh sớm sẽ giúp can thiệp kịp thời, làm chậm tiến triển của bệnh, bảo vệ chức năng gan và ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng.

TS. Lê Thị Hương Giang – Trưởng khoa Dinh dưỡng, Bệnh viện 19-8 – khuyến cáo rằng viêm gan B không chỉ là vấn đề của cá nhân, mà là mối quan tâm cộng đồng. Mỗi người cần có ý thức phòng ngừa, tầm soát định kỳ và tuân thủ điều trị khi được chẩn đoán để ngăn ngừa những hậu quả không đáng có. 

Thuý Hiền