Các bác sĩ thăm khám khi sức khỏe bệnh nhi ổn định

Bệnh viện Sản Nhi tỉnh Phú Thọ tiếp nhận bệnh nhi T.G.H (4 tuổi, trú tại Phường Phú Thọ, tỉnh Phú Thọ) được chuyển đến từ tuyến dưới trong tình trạng suy hô hấp, lơ mơ sau bị đuối nước tại bể bơi. Khi nhập viện, trẻ được chẩn đoán suy hô hấp độ III - Viêm phổi hít trên bệnh nhân đuối nước giờ thứ 2.

Theo thông tin từ gia đình bệnh nhi, vào chiều cùng ngày, trong khi đi bơi tại một bể bơi gần nhà, bé H. không may bị đuối nước. Khoảng 1–2 phút sau khi không thấy cháu bé, mọi người đã tìm kiếm và phát hiện trẻ trong tình trạng bất tỉnh, úp mặt dưới nước. Một người thân trong gia đình của bé H. đã tiến hành ấn nhân trung, hút nước, bế vác. Sau khoảng 5 phút, trẻ có phản xạ ho, khạc và dần tỉnh lại, được gia đình lập tức đưa đến cơ sở y tế ban đầu trong tình trạng tím tái. Tại đây, bệnh nhi được đặt ống nội khí quản, sử dụng thuốc an thần, sau đó chuyển đến Bệnh viện Sản Nhi tỉnh Phú Thọ để tiếp tục cấp cứu, điều trị.

Tại Khoa Hồi sức tích cực – Chống độc, Bệnh viện Sản Nhi tỉnh Phú Thọ, bệnh nhi được điều trị thở máy theo chiến lược thông khí bảo vệ phổi, hồi sức tuần hoàn và sử dụng kháng sinh do bệnh nhân có tình trạng viêm phổi nặng.

BSNT. Nguyễn Võ Lộc – Phó Trưởng Khoa Hồi sức tích cực – Chống độc, cho biết, việc sơ cứu không đúng quy trình có thể khiến trẻ rơi vào tình trạng suy hô hấp nặng, bỏ lỡ “thời gian vàng” để thực hiện hồi sức tim phổi, làm cho diễn biến bệnh trở nên nguy kịch. Trong lúc quá hoảng loạn, nhiều phụ huynh đã bế vác trẻ và áp dụng một số biện pháp dân gian, khiến quá trình cấp cứu bị chậm trễ. Không chỉ vậy, những thao tác này còn tiềm ẩn nguy cơ khiến nước tràn vào phổi, gây co thắt cơ hô hấp, cản trở việc trao đổi oxy và dẫn đến tổn thương hô hấp nghiêm trọng.

Sau 5 ngày điều trị tích cực, bệnh nhi đã được cai thở máy và chuyển sang thở oxy qua gọng. Tình trạng suy hô hấp ở trẻ cải thiện rõ rệt, các chỉ số huyết động ổn định. Trẻ tiếp tục được theo dõi sát tại khoa để đảm bảo quá trình hồi phục thuận lợi. Sau 10 ngày điều trị, sức khỏe trẻ đã hồi phục hoàn toàn và được xuất viện về nhà.

Theo bác sĩ Lộc, việc sơ cứu ban đầu cho trẻ bị đuối nước đóng vai trò vô cùng quan trọng, bởi nguyên nhân chính gây tử vong là tổn thương não do thiếu oxy. Não bộ chỉ có thể chịu đựng tình trạng thiếu oxy trong khoảng 4–5 phút, nếu vượt quá thời gian này, nguy cơ tổn thương não không hồi phục rất cao, có thể dẫn đến tử vong hoặc để lại di chứng thần kinh nặng nề.

Từ trường hợp này, các bác sĩ khuyến cáo phụ huynh cần đặc biệt chú trọng đến việc trang bị kỹ năng sơ cứu cơ bản, khi phát hiện trẻ bị đuối nước trong tình trạng bất tỉnh, không thở, ngừng tim, cần tiến hành hồi sức tim phổi ngay và đưa đến cơ sở y tế gần nhất. Bên cạnh đó, khi cho trẻ đi bơi, cần có người lớn theo sát, tuyệt đối không rời mắt dù chỉ vài phút. Trẻ nhỏ không nên chơi ở khu vực nước sâu và cần được trang bị áo phao hoặc thiết bị hỗ trợ nổi khi chưa biết bơi thành thạo.

Bác sĩ hướng dẫn tiến hành hồi sức tim phổi cho trẻ với các thao tác như sau:

- Đánh giá ban đầu:

Xác định trẻ có ngừng thở, ngừng tim hay không (mất ý thức, không có mạch, không thở).

Gọi cấp cứu (115) hoặc thông báo cho nhân viên y tế gần nhất.

Chuẩn bị các phương tiện cấp cứu cần thiết.

- Ép tim ngoài lồng ngực:

Đặt trẻ nằm trên mặt phẳng cứng, đặt tay ở vị trí chính xác trên xương ức.

+ Đối với trẻ nhũ nhi (dưới 1 tuổi): dùng 2 ngón tay cái hoặc 2 ngón tay để ép tim, độ sâu ép khoảng 4cm.

+ Đối với trẻ lớn hơn: sử dụng một hoặc hai tay, độ sâu ép khoảng 5cm.

Tần số ép tim: 100-120 lần/phút.

Tỷ lệ ép tim/thổi ngạt: 30:2 (nếu có 2 người cấp cứu).

- Thông đường thở:

Ngửa đầu trẻ ra sau và nâng cằm để mở đường thở.

Nếu có dị vật, nhanh chóng lấy dị vật ra khỏi đường thở.

- Hô hấp nhân tạo:

Thực hiện thổi ngạt bằng miệng-miệng hoặc miệng-mũi.

Mỗi lần thổi ngạt, quan sát lồng ngực trẻ có phồng lên không.

Quy trình hồi sức tim phổi cần được thực hiện cho tới khi nạn nhân có thể tự thở, có dấu hiệu hồng hào trở lại.

Đình Thơm