Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư là cuộc cách mạng về thông minh hóa. Biểu tượng của cuộc cách mạng công nghiệp lần này là các hệ thống thực – số (hay còn gọi là các hệ thống vật lý – xã hội – số, Cyber – Physical – Social Systems, CPSS) trong đó công nghệ số được tích hợp một cách hữu cơ vào các thực thể vật lý, xã hội để tạo thành các thực thể “thông minh” (Smart).

Ảnh minh họa

Cũng giống như các cuộc cách mạng công nghiệp trước, cách mạng công nghiệp lần thứ tư đang thay đổi mạnh mẽ và triệt để môi trường sống của con người, môi trường hoạt động của các tổ chức. Với các đột phá mạnh mẽ về công nghệ kết nối số (Internet vạn vật – IoT, kết nối không dây...) và dữ liệu số ( Trí tuệ nhân tạo, học máy, học sâu, phân tích dữ liệu lớn, chuối khối...), công nghệ thông tin, từ chỗ chỉ là các công cụ hữu ích để làm những việc cũ theo cách cũ, đang trở thành hợp phần hữu cơ của mọi thực thể, mọi tổ chức.

Cùng với tiến bộ của công nghệ số thuật ngữ “thông minh” hay “Smart” xuất hiện ngày càng phổ biến và gắn với ngày càng nhiều các thực thể quen thuộc. Từ điện thoại thông minh, TV thông minh, máy giặt thông minh, xe hơi thông minh (tự lái), cho đến căn nhà thông minh (smart home), tòa nhà thông minh, bệnh viện, trường học thông minh, nhà máy, trang trại thông minh cho đến cả quốc gia thông minh (đề án Smart Nation của Singapore chẳng hạn).

Các thực thể thông minh, đến lượt mình lại được kết nối với nhau, trao đổi thông tin với nhau thông qua môi trường số để tạo thành các hệ thống thông minh như y tế thông minh, giáo dục thông minh, giao thông thông minh, cộng đồng thông minh. Các mô hình kinh tế mới dựa trên kết nối cung – cầu như kinh tế chia sẻ, kinh tế tuần hoàn, kinh tế lao động tự do (Gig economy) đang trở nên phổ biến, đe dọa trực tiếp đến các mô hình kinh doanh truyền thống. Xu hướng thông minh hóa nhờ chuyển đổi số dẫn đến sự thay đổi mạnh mẽ và sâu sắc của môi trường sống và làm việc của mỗi người, môi trường kinh doanh của từng doanh nghiệp cũng như tạo ra nhu cầu phải thay đổi phương thức quản lý của các cơ quan nhà nước.

Chuyển đổi số, cùng với chuyển đổi xanh đang là hai xu hướng phát triển tất yếu của xã hội loài người. Đây là một quá trình khách quan, tác động đến mọi ngành, mọi lĩnh vực, trong đó có ngành xây dựng. Dù muốn hay không thì mọi tổ chức trong ngành, dù là các doanh nghiệp tư vấn thiết kế, thi công xây lắp, tư vấn giám sát hay các cơ quan quản lý nhà nước về đô thị và xây dựng cũng sẽ phải chuyển đổi. Sự chủ động chuyển đổi để thích nghi với môi trường hoạt động mới sẽ mở ra nhiều cơ hội mới để phát triển. Ngược lại, việc trì hoãn chuyển đổi số sẽ dẫn đến rất nhiều thách thức, thậm chí nguy cơ bị mất khả năng cạnh tranh và phá sản.

Nghị quyết 29 của Ban chấp hành trung ương khóa 13 đã khẳng định chuyển đổi số là một phương thức mới, hiệu quả để đẩy nhanh quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.

Việc hiện đại hóa ngành xây dựng không phải là ngoại lệ. Tuy vậy, chuyển đổi số là vấn đề mới, còn nhiều câu hỏi cần làm rõ. Chuyển đổi số ngành xây dựng gồm những việc gì? Ngành xây dựng đã tiến hành ứng dụng công nghệ thông tin từ lâu, 100% các bản vẽ kỹ thuật đã được làm trên máy tính, phần mềm tính kết cấu, dự toán xây dựng đã trở thành công cụ không thể thiếu trong các doanh nghiệp và cơ quan quản lý nhà nước về xây dựng. Vậy chuyển đổi số có gì mới? BIM có phải là chuyển đổi số hay không? Đô thị thông minh đã được nói đến từ lâu, vậy cách mạng công nghiệp lần thứ tư và chuyển đổi số thay đổi khái niệm đô thị thông minh thế nào ?

Được sự đồng ý của Liên hiệp các Hội Khoa học Kỹ thuật Việt nam, Tổng hội Xây dựng Việt nam đã phối hợp cũng các đơn vị: Cục Phát triển đô thị-Bộ Xây dựng, Viện khoa học công nghệ Vinasa, Hội Tin học xây dựng VN, Viện nghiên cứu và phát triển đô thị thuộc Tổng hội XDVN tiến hành tổ chức Hội thảo “Chuyển đổi số- Nền tảng xây dựng đô thị thông minh” vào ngày 17/12/2022 tại Hà Nội.

Hội thảo đã nhận được quan tâm và bảo trợ của Bộ Xây dựng và Bộ Thông tin &Truyền thông. Lãnh đạo Bộ Xây dựng có Thứ trưởng Nguyễn Tường Văn và lãnh đạo Bộ TT&TT có Thứ trưởng Nguyễn Huy Dũng sẽ tham dự và đồng chủ trì Hội thảo.

Hội thảo có sự tham gia của hơn 100 đại biểu là đại diện cho các cơ quan quản lý nhà nước của hai Bộ, đại diện lãnh đạo các Viện nghiên cứu, nhà trường, các Hội khoa học chuyên ngành thuộc Tổng hội, các Hội XD địa phương và các chuyên gia về chuyển đổi số, xây dựng đô thị thông minh cùng nhiều doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực XD và CNTT (PortCoast, Becamex IDC, Ricoh Việt nam, Coninco …).

Ngoài ra còn có hơn 100 đại biểu tham dự trực tuyến từ các điểm cầu trong cả nước thông qua nền tảng họp trực tuyến Zoom.

Để chuẩn bị cho buổi hội thảo chính thức, Tổng hội XDVN cùng các đơn vị liên quan đã tổ chức nhiều buổi tọa đàm trực tuyến từ tháng 3/2022 để các nhà quản lý, chuyên gia, các doanh nghiệp trao đổi các vấn đề liên quan đến chủ đề hội thảo.

Hội thảo đã nhận được gần 30 bài tham luận, báo cáo nghiên cứu về các chủ đề: tình hình xây dựng triển khai đô thị thông minh ở VN, lý luận về chuyển đổi số, phương pháp quy hoạch khi xây dựng đô thị thông minh, giới thiệu về công nghệ mới cũng như các giải pháp ứng dụng về GIS 3D/BIM, các tiêu chuẩn TCVN cũng như Bộ tiêu chí đánh giá đô thị thông minh, các thuận lợi và bất cập của các đơn vị, địa phương khi tiến hành chuyển đổi số …..

Tại hội thảo các đại biểu sẽ được nghe 7 bài tham luận điển hình của các đơn vị, chuyên gia và tham dự cuộc thảo luận mở về các vấn đề liên quan. Toàn bộ các tham luận hội thảo sẽ được chế bản điện tử và đăng tải công khai trực tuyến để mọi người quan tâm có thể tham khảo.

Có thể nói đây là cuộc hội thảo đầu tiên và có tầm quan trọng liên quan đến chuyển đổi số, xây dựng đô thị thông minh do Tổng hội XDVN tổ chức.

Thông qua các phát biểu tham luận, các ý kiến trao đổi thảo luận tại hội thảo, Tổng hội XDVN sẽ tổng hợp các ý kiến, đề xuất kiến nghị với các cơ quan QLNN các vấn đề liên quan đến quá trình chuyển đổi số ngành Xây dựng nói riêng và công cuộc chuyển đổi số quốc gia nói chung.

Tổng hội XDVN kỳ vọng hội thảo này sẽ trở thành diễn đàn thường niên của ngành xây dựng để bàn sâu về chủ đề quan trọng này.