Đó là chủ đề của sự kiện “Báo cáo thị trường Bất động sản Nhà ở TP.HCM Quý 3 năm 2020” được Công ty Cổ phần DKRA Việt Nam (DKRA Vietnam) tổ chức sáng nay 8/10, tại Khách sạn Continental Saigon (quận 1, TP Hồ Chí Minh). Diễn ra trong bối cảnh dịch bệnh COVID-19 tại Việt Nam đang tiếp tục được kiểm doát tốt nên sự kiện thu hút sự quan tâm của nhiều doanh nghiệp, chuyên gia, chính quyền và người dân.

Toàn cảnh báo cáo thị trường Bất động sản Nhà ở TP.HCM Quý 3/2020 do DKRA Vietnam tổ chức

Cập nhật diễn biến thị trường Bất động sản Nhà ở TP Hồ Chí Minh trong Quý 3 vừa qua, DKRA Vietnam đưa ra thông tin đáng lưu ý: Nguồn cung và sức tiêu thụ sản phẩm mới ở phân khúc căn hộ tăng mạnh, tập trung chủ yếu ởkhu Đông. Theo đơn vị này, khi mô hình chung cư đang là xu hướng tất yếu trong chiến lược phát triển nhà ở tại các đô thị lớn như Hà Nội, Tp.HCM, Đà Nẵng… việc quản lý, sử dụng nhà chung cư cũng vấp phải nhiều thách thức. Thống kê tại Tp.HCM, hiện nay có khoảng 1.400 toà nhà chung cư với khoảng hơn 300.000 căn hộ, tăng gấp đôi so với năm 2009. Tỉ lệ căn hộ chiếm hơn 8,4% tổng số nhà trên địa bàn TP và tăng liên tục trong 5 năm trở lại đây.

Song song đó, vấn đề xung đột tại các chung cư cũng có xu hướng tăng cao. Theo Hiệp hội BĐS Tp.HCM (HoREA) trong năm 2018, có khoảng 1/10 chưng cư ở TP xảy ra xung đột. Trong đó, có 34 chung cư có xung đột đến mức Sở Xây dựng Tp.HCM phải xem xét, giải quyết.

Nguyên nhân chủ yếu liên quan đến ý thức tuân thủ nội quy chung cư của cộng đồng cư dân; chủ đầu tư không thực hiện đúng thoả thuận, cam kết trên hợp đồng mua bán về việc ra sổ, các tiện ích chung – riêng; ban quản trị làm sai quy chế hoạt động đã thông qua với cư dân; chủ đầu tư hoặc ban quản trị trì hoãn hoặc không bàn giao, không minh bạch các khoản chi phí vận hành, kinh phí bảo trì cho các bên liên quan; bản quản trị thiếu năng lực chuyên môn, nghiệp vụ do đo không đảm bảo chất lượng dịch vụ như cam kết.

Xung đột tại các toà nhà chung cư tồn tại nhiều hình thức khác nhau, xuất phát từ mâu thuẫn giữa cư dân với cư dân; cư dân với Ban quản trị, cư dân với chủ đầu tư và chủ đầu tư với Ban quản trị…

Ông Nguyễn Hoàng - Giám đốc R&D DKRA Vietnam cho biết trong quý 3, thị trường sơ cấp có tín hiệu hồi phục tích cực, ngoại trừ phân khúc đất nền không phát sinh nguồn cung mới

Để giải quyết các xung đột trên cơ sở dung hòa lợi ích và duy trì quan hệ cân bằng giữa ba bên: cư dân - BQT/BQL - chủ đầu tư, BQL chung cư đóng vai trò rấtquan trọng. Mặc dù là đơn vị trung gian không có quyền quyết định tuyệt đối, BQL sở hữu lợi thế của đơn vị quản lý vận hành độc lập, có chuyên môn nghiệp vụ và các tổ chức vận hành bài bản,… BQL có thể tư vấn cho chủ đầu tư và BQT cách thức hoạt động đúng quy định pháp luật, đảm bảo công khai và minh bạch tài chính trong quá trình sử dụng các nguồn kinh phí với đầy đủ chứng từ thu - chi cần thiết. Từ đó, góp phần hạn chế tối đa các sai sót ảnh hưởng liên đới đến chủ đầu tư và cư dân.

Từ hiện trạng và những nguyên nhân trên, DKRA Vietnam đề xuất một số giải pháp thực tiễn như sau:

Trước hết, cần giải quyết xung đột giữa các chủ thể liên quan trên nguyên tắc “thượng tôn pháp luật”, nhằm đảm bảo quyền lợi giữa các bên. Tùy vào mức độ nghiêm trọng của vấn đề, có thể lựa chọn một hoặc nhiều hình thức kết hợp như: thương lượng, hòa giải, phán quyết của tòa án,…

Đồng thời, Cơ quan quản lý Nhà nước nên sớm kiện toàn luật định có liên quan, ban hành quy định rõ ràng kèm theo hướng dẫn chi tiết và chế tài đủ mạnh để yêu cầu các bên tham gia nghiêm túc thực hiện.

Ông Vũ Tiến Thành – CEO DKRA Property Management, thành viên của DKRA Vietnam giải đáp các câu hỏi từ khách mời

Về phía chủ đầu tư, cần kịp thời minh bạch thông tin và công khai tình hình tài chính, ban giao kinh phí đúng thời hạn cam kết để hạn chế tranh chấp. Sau khi hoàn tất bàn giao kinh phí bảo trì, các bên liên quan gồm chủ đầu tư, ban quản trị, ban quản lý cần báo cáo việc thu – chi – số dư và việc sử dụng số dư (nếu có).

Những vấn đề liên quan đến phần diện tích sở hữu chung và riêng, chủ đầu tư phải thực hiện quy chế quản lý nhà chung cư ban hành kèm theo Thông tư 02/2016/TT-BXD, đồng thời thể hiện trong hợp đồng mua bán theo đúng quy định của pháp luật để tránh hiểu lầm.

Bên cạnh đó, ban quản lý cần phát huy vai trò trung gian trong giải quyết xung đột giữa cư dân với cư dân và cư dân với chủ đầu tư hoặc ban quản trị, giúp các bên nhìn nhận đúng quyền lợi và trách nhiệm của mình trong qúa trình thực hiện các cam kết và thoả thuận. Mặt khác, việc ứng dụng công nghệ vào công tác quản lý theo DKRA Vietnam là xu hướng tất yếu trong việc minh bạch, thông tin kịp thời nhằm nâng cao hiệu quả quản lý,, vận hành toà nhà chung cư hiện nay. Điều này đòi hỏi ban quản lý phải là đơn vị khách quan có đủ năng lực chuyên môn, được lựa chọn nghiêm túc từ bản quản trị để đảm bảo quyền lợi của tất cả các bên liên quan.