VKSND Tối cao (Vụ 3) vừa phê chuẩn quyết định khởi tố, lệnh bắt giam của Cơ quan CSĐT Bộ Công an (C03) đối với bị can Phạm Duy Tuyến (Giám đốc Trung tâm kiểm soát bệnh tật tỉnh Hải Dương – CDC Hải Dương) cùng 6 đồng phạm trong vụ “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng “ xảy ra tại CDC Hải Dương.

Theo điều tra ban đầu, Công ty Việt Á do Phan Quốc Việt thành lập, giữ chức Chủ tịch HĐQT kiêm TGĐ, người đại diện pháp luật.

Đầu năm 2020, Bộ Khoa học và Công nghệ phê duyệt đề tài “Nghiên cứu chế tạo bộ sinh phẩm real time PT - PCR và RT PCR phát hiện vi rút Corona chủng mới nCol" do Học viện Quân y chủ trì thực hiện.

Ông Phan Quốc Việt, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần công nghệ Việt Á. Ảnh: Báo Khoa học và Phát triển

Tháng 3/2020, Hội đồng Khoa học và Công nghệ cấp Quốc gia đã thông qua kết quả nghiên cứu chế tạo và kiến nghị Bộ Y tế cấp phép sử dụng bộ kít Real - time RT - PCR one step (test Covid).

Ngày 12/4/2020, Bộ Y tế cấp phép đăng ký lưu hành cho sản phẩm test Covid của Công ty Việt Á.

Lợi dụng tình hình dịch bệnh phức tạp, nhu cầu thiết bị phục vụ công tác chống dịch Covid-19 cao, Phan Quốc Việt và Phạm Duy Tuyến (Giám đốc CDC Hải Dương) đã thỏa thuận thống nhất Công ty Việt Á sẽ cung cấp sinh phẩm, bộ kit và hóa chất xét nghiệm Covid-19 cho CDC Hải Dương sử dụng trước, sau đó mới hợp thức thủ tục đấu thầu, ký hợp đồng và thanh quyết toán sau theo phân bổ ngân sách của tỉnh cho CDC Hải Dương chống dịch.

Đồng thời, Việt và Tuyến còn thỏa thuận và thống nhất về việc Công ty Việt Á sẽ chi tiền “lại quả” cho Phạm Duy Tuyến theo hợp đồng Công ty Việt Á được CDC Hải Dương ký kết và thanh quyết toán.

Để có tiền trích % cho Phạm Duy Tuyến, Phan Quốc Việt đã nâng khống giá đầu vào chi phí sản xuất sản phẩm vật tư, thiết bị của Công ty Việt Á, nhằm tạo lợi thế cạnh tranh, giúp sản phẩm được tiêu thụ nhiều và lợi nhuận lớn.

Từ tháng 2/2021 đến tháng 11/2021, CDC Hải Dương đã hợp thức ký kết và thanh toán cho Công ty Việt Á 5 hợp đồng cung cấp vật tư, thiết bị y tế với tổng số tiền hơn 151 tỷ đồng.

Hành vi của Tuyến và đồng phạm gây thiệt hại tài sản Nhà nước ước tính khoảng 30 tỷ đồng.

Những vụ việc tương tự khiến người dân nghi ngờ vào việc thiếu minh bạch, gian lận trong việc mua bán thiết bị y tế. Trước đó, một số cán bộ ở CDC Hà Nội đã bị khởi tố cùng với công ty cung cấp thiết bị y tế.

Rồi vụ việc xảy ra tại Bệnh viện Tim Hà Nội, Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Thủ Đức... cho thấy, vấn đề mua sắm máy móc thiết bị y tế, vật tư y tế ở các bệnh viện công, các cơ sở y tế đã trở thành vấn nạn nhức nhối, xảy ra nhiều sai phạm nghiêm trọng.

Cần dẹp loạn sân sau ngành y

Trao đổi với VietNamNet, Tiến sỹ - Luật sư Đặng Văn Cường cho rằng, thêm một vụ án gây rúng động trong ngành y tế, cho thấy sự suy thoái về đạo đức, tư tưởng, lối sống của một số cán bộ trong ngành này và hiện tượng "sân sau", phạm tội có tổ chức là rất rõ ràng.

“Đã đến lúc cần dẹp loạn sân sau trong lĩnh vực y tế”, lời ông Cường.

Tiến sỹ, luật sư Đặng Văn Cường

Theo Tiến sỹ Đặng Văn Cường, so sánh giá xét nghiệm Covid- 19 ở Việt Nam với các quốc gia khác trong khu vực và trên thế giới thời gian qua, giá ở Việt Nam cao hơn rất nhiều, thậm chí cao hơn nhiều lần so với các quốc gia khác, gây thiệt hại nghiêm trọng đến tài sản, ảnh hưởng đến quyền lợi của rất nhiều tổ chức, cá nhân, gây hoài nghi và bức xúc trong dư luận.

Vụ án này đã làm rõ nguyên nhân quan trọng khiến giá xét nghiệm Covid-19 tăng cao là do các đối tượng đã vi phạm pháp luật trong việc mua sắm thiết bị, vật tư y tế phục vụ cho việc xét nghiệm, làm giá cả đầu vào tăng cao, người xét nghiệm phải trả chi phí rất lớn.

Đặc biệt, vào thời điểm dịch bệnh đang diễn biến phức tạp, đời sống nhân dân gặp nhiều khó khăn, việc lợi dụng dịch bệnh để phạm tội là hành vi rất đáng lên án.

Theo luật sư, đây cũng là hành vi tăng nặng trách nhiệm hình sự và việc CQĐT phát hiện xử lý các trường hợp vi phạm như thế này rất cần thiết, nhằm đảm bảo công bằng xã hội và giảm bớt những tiêu cực trong hoạt động đấu thầu.

Theo luật sư Đặng Văn Cường, trong vụ án xảy ra tại CDC Hải Dương, số tiền hưởng lợi như vậy là rất lớn. CQĐT sẽ làm rõ việc đưa nhận tiền trong tình huống này có thỏa mãn dấu hiệu cấu thành tội Đưa hối lộ theo điều 364 BLHS và tội Nhận hối lộ theo điều 354 BLHS năm 2015 hay không, để tiếp tục xử lý.

Luật sư cho rằng, với hành vi vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng, thiệt hại cho Nhà nước số tiền từ 1 tỷ đồng trở lên, các đối tượng trong vụ án này sẽ phải đối mặt với khung hình phạt từ 10- 20 năm tù.

Trong quá trình điều tra vụ án, CQĐT cũng sẽ làm rõ trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân có liên quan, mở rộng điều tra đối với các địa phương khác, để làm rõ các sai phạm có liên quan của các bị can, giải quyết vụ án một cách triệt để, công bằng, đúng pháp luật.

Quá trình điều tra, nếu có căn cứ cho thấy các đối tượng còn thực hiện các hành vi vi phạm pháp luật khác như đưa hối lộ, nhận hối lộ, rửa tiền, trốn thuế... thì sẽ tiếp tục khởi tố thêm các tội danh khác và xử lý đối với các những người vi phạm theo quy định của pháp luật.

“Vụ án này một lần nữa cho thấy, một số doanh nghiệp sân sau đã thao túng ngành nghề, lĩnh vực ở nhiều địa phương, làm thất thoát tài sản Nhà nước, suy thoái đạo đức của cán bộ, gây giảm sút niềm tin của nhân dân đối với chính quyền.

Bởi vậy, cơ quan chức năng cần làm rõ mối quan hệ giữa doanh nghiệp và quan chức, làm rõ phương thức thủ đoạn của các đối tượng để xử lý theo quy quy định của pháp luật”, lời Tiến sỹ Đặng Văn Cường.